Béton brut

My artyści tak zwani niezależni
Mamy powód poważny na zmartwienia
Dosyć mamy sterczenia pod oknami
Czemu nie jesteśmy w końcu doceniani?

My artyści tak z kręgu podziemnego
Mamy powód na rozterki gorące
Skoro robimy tak fantastyczne rzeczy
Czemu się nie przekłada to na pieniądze?

Kult - Artyści Niezależni

Jednym z najsilniejszych mechanizmów społecznych jest chęć przynależenia do grupy. Oznakowania się, przepasania flagą. Bycie reprezentantem idei, bycie z kimś przeciwko komuś. Bycie marką, nawet jeśli ta marka jest tak słaba jak marka “bloger”.

Fascynuje mnie ruch świadomej blogosfery, który rodzi co jakiś czas spotkania (czy też w nowomowie “iventy”) mentorskie takie jak BlogDays. Uważny obserwator może zauważyć panującą wtedy atmosferę AmWayowego zebrania. Czubek piramidy nadaje komunikat, doły absorbują. Są piosenki, filmy motywacyjne. Uściski rąk i wzajemne całowanie policzków.

Ty, blogerze z dołu piramidy, całe życie będziesz miał zadarty łeb. Będziesz czytał teksty o tym, jak optymalizować treści, jak się marketingowo miziać, może nawet zrobisz jakiś własny “ivent”, na który zrekrutujesz kilku podobnych ci ludzi. Bo przecież to, że ten z czubka piramidy jest tam właśnie, to tylko dlatego, że odkrył skład sekretnego sosu na topowy blog.
Linki do własnych treści? A może udzielanie się w dyskusjach na innych blogach? Pastelowy szablon?

Wiesz, że to działa. Popatrz na ulice w sobotnią noc. Zobacz szeregi lachonów poubieranych w kostiumy Dody i Paris Hilton. One też szukają drogi na czubek piramidy.

I nie chcę cię martwić, ale pewnie jest bardzo niewiele osób, które twój blog interesuje. I nie chcę cię martwić, ale pewnie jest bardzo niewiele osób, które interesuje najbardziej poczytny blog, ten który znasz i liczysz, że zajmiesz jego miejsce.

Po raz kolejny pomyliłeś medium i wiadomość. Kupiłeś sobie bezprogowy bas i okazuje się, że nie grasz jak Les. Upijasz się jak Ernest, a kartka pusta.

Jesteś kapelą, która rozpada się przed pierwszą próbą w wyniku walki o nazwę i o to, czy bardziej jesteście soft-indy-scremo czy też post-punk-synth-indy. Musisz przeanalizować każde działanie, tak jak kobiece magazyny analizują kobiecy orgazm. Masz wyniki badań focusowych, zasiadłeś na panelu, na którym występowały osoby, które też czytały o orgazmie. Hostessy podawały krakersy i mineralkę. Na sugestię jakiegoś niewdrożonego prostaczka, że najlepiej rytmicznie poruszać członkiem w pochwie, zaśmiałeś się dobrotliwie.

Uwaga, radykalny pomysł na 12tej: żebyś przysiadł na dupie i napisał tak od serca, co tam cię kręci, wiesz, te rzeczy, od których jest gęsia skórka. Wrzuć zdjęcie swojego psa.

Nie optymalizuj nagłówków, odpuść sobie “@sethgodin Dude, you need to check this out”, nie publikuj nieudolnych tłumaczeń z TC. Blog miał być tubą, przez którą wykrzyczysz światu swoje żale, opinie i pochwalisz się nieważnymi dokonaniami. Blog ma być głupi. Nie zakładaj krawata do czerwonego nosa clowna i jego szerokich gaci.

Pamiętasz jak Vonnegut, Einstein i Puszkin spotkali się na AtramentDay? Ja też nie.

~~Była ciemna i burzliwa noc…
Była ciemna noc, dramatyczna burza…
Była złowieszcza noc…
Było ciemno.
~~
Była noc.
— Nada się.

Pisanie i projektowanie opiera się głównie na wyrzucaniu złych pomysłów i zastępowaniu ich równie złymi, ale perspektywicznymi. Czasem kilka razy próbujemy napisać zdanie. Czasem kilka razy zapisujemy myśl. Czasem piszemy to samo zdanie kilka razy. Często piszemy kilka razy to samo, próbując ująć głębszy sens w mniejszej liczbie celnych słów. Często piszemy i wykreślamy.

Ha! Wykreślamy. Padliśmy ofiarą technologii. ¹ Nikt nie wykreśla niczego pracując z tekstem na komputerze. Wciskasz CTRL + Delete i znikasz tekst, potem piszesz od zera. Czasem zmieniasz poszczególne słowa. Jeżeli porzucisz tekst i wrócisz do niego później, jesteś pozbawiony historii. CTRL + z nie jest odpowiedzią.

Wiecie, kto pamięta wszystkie zmiany, wszystkie wykreślenia, życie i śmierć tego paragrafu, który miał za dużo metafor i porównań, pięknych jak różanopalczasta jutrzenka?

Kartka papieru.

Wczoraj pokreślona, dziś przypomni ci, że już tego próbowałeś.

I kiedy mówią ci o naturalnym interfejsie aplikacji, to spluń im w oko. Cóż jest bardziej naturalnego niż komunikat na papierze? Przekreślone zdanie? Nie nadaje się. Odkreślony paragraf? Zaczynamy od zera, ale to na górze nie było tragiczne. Kartka pognieciona? Kurwa, kurwa, kurwa. Odcisk kubka? Nie teraz, pracuję. Pusta kartka? Była ciemna i burzliwa noc.

1. to jeden z memów mojego życia ↩

Odyseja kosmiczna 2001: HAL9000 App

Najtrudniej być prorokiem we własnym kraju i długowiecznym futurystą.

Nie jedzenie w pigułce, a fast food. Nie podbój kosmosu, a rzesze ludzi, którzy twierdzą, że na księżycu nie byliśmy. Nie globalny rząd, a globalny nierząd. Problemy sprawia nam upierdliwy pracownik niskiego szczebla działu IT, nie HAL9000.

To wszystko składam na konto nieudolnych techników, którzy nie dorośli do wizji Asimova, Dicka, Lema i Clarke’a. No, może nie szkoda mi trochę dewirtualizacji narkotykowych odjazdów Dicka, ale to temat na inną notatkę.

Każdy artykuł o porażce futurologów musi wspomnieć o jednym kluczowym dla krytyków elemencie krajobrazu przyszłości. O latającym samochodzie.

Dajcie mi wymiar, dajcie mi wolność.

Latający samochód wydawał się bardzo dobrym pomysłem. Koszta budowy infrastruktury spadają, mamy już wybudowane powietrzne autostrady dzięki braku potrzeby posiadania tychże. I można robić politykę, a nie budować mosty! Parkowanie na dachach to świetne odium na problemy z miejscem. Nigdy więcej samochodu zaparkowanego na chodniku tak, że po drugiej stronie powstaje dyfrakcja. Nie straszny będzie też deszcz czy śnieg, starczy sięgnąć nad pułap chmur i dać wolne wycieraczkom.

Rozważmy klasyczny samochód. Samochód przesuwa się w dwóch wymiarach, jedzie w kierunku Y i skręca przy pomocy X, wszystko w czasie T. Samochód latający otrzymuje trzeci wymiar w postaci Z, wysokości i musimy rozważyć co najmniej dwie zmiany Z: od zera do wysokości lotu i z wysokości lotu do zera w idealnych warunkach, lub więcej modyfikacji wysokości ze względu na warunki lotu.

Po rozważeniu tego stwierdzam, że brak latających samochodów nie jest spiskiem technologów przeciwko społeczności, a wyrazem głębokiego zrozumienia jej potrzeb. Ludzie, jak wynika z wieloletnich obserwacji, są z natury głupi.

Ze wzoru na śmiertelność wyprowadzam więc następujące twierdzenie: człowiek poruszający się z dowolną prędkością w trzech wymiarach jest dużo bardziej morderczy niż człowiek poruszający się w dwóch lub pozostający w spoczynku na kanapie.

Wyobraź sobie pijanego kierowcę. 9/11 w twoim domu. Ile razy kolega jechał ze strzałką paliwa wskazującą E? Zamiast podróży z bakiem na najbliższą stację odbywasz podróż “Z do zera” osiągając 9.81 m/s² w próżni własnej głupoty.

“Panie władzo, nie przejechałem na czerwonym. Przejechałem nad czerwonym!”

Zanim zarzucicie mi czarnowidztwo, chcę powiedzieć, że mam rozwiązanie. Latające tramwaje.

Kolejny weekend, które spędzę w pracy. Żaden z tekstów z notatnika nie nadaje się do publikacji. Pomyślałem, że nabiję Wam trochę rytm: po cztery bity na każdy dzień weekendu.

4 bits + 4bits = weekend

1. pornophonique – Lemmings in Love (5:10)
2. Ozzed – Knock Yourself In (2:01)
3. Goto80 – Ter4 (3:16)
4. Calidoscopio – Wandering stars (3:22)
5. paniq – Erleuchte Mich (3:59)
6. Nullsleep – On Target (3:31)
7. Skruvmejsel – Mr.Yr (4:08)
8. yawn – Kind of Guy (2:45)
9. Paza – Crazy Bird (3:39)
10. Linde – Enjoyable (2:41)
11. Lithis – Laserboy Meets Robotgirl (3:12)
12. pornophonique – Rock’n’roll Hall Of Fame (4:02)
13. Tek Support – Mk V (4:58)
14. Wipe of Steel – The Dark Side of the Jazz (5:36)

Odsłuchaj teraz (Link prowadzi do listy odtwarzania w formacie m3u)

Gdybym musiałbym określić gatunek muzycznych wymienionych wyżej utworów stawiałbym na cztery podstawowe grupy tematyczne: acid, WTF, 8bit i Twoja Żona Tego Nie Zniesie.

Jeżeli żyjesz w lesie i nie posiadasz odtwarzacza muzyki, który potrafi wczytać .m3u lub chciałbyś odłaczyć się od nieprzebranych zasobów Internetu, możesz pobrać lokalną kopię zapisując plik na dysku i odesłać wget do brudnej roboty.

wget -i 4bits_plus_4bits_eq_weekend.m3u

Miłego odbioru!

Moi faworyci na liście to: Lemmings in Love, Erleuchte Mich, Kind of Guy, Crazy Bird i The Dark Side of the Jazz. Należy.

Lśniące włosy spływały rzeką na jej świetnie skrojoną kurteczkę koloru pistacjowego. Głowa poruszała się w rytm niesłyszalnego bębna wybijającego rytm transu. Gdybyś miał odwagę stanąć obok, ujrzałbyś delikatnie zaszklone brązowe oczy dominujące nad bladą cerą.

Jej krótka spódniczka opinała uda, gwałtownie uwalniając zgrabne nogi obciągnięte nylonem. Buty na wysokim obcasie odbijały światła latarni.

Stała wsparta o wiatę przystanku N4 i rzygała.

Półprawda powtórzona tysiąc razy to 998 blognotek

Biegałem w panice od kilku dni. Usłyszałem, że Jobs usunie X11 z Linuksa! Och przeklęty, przeklęty czas! Później, kiedy już zakopałem wszystkie swoje komputery w parku, przyszło dementi: Nie Jobs a Shuttleworth, nie usunie a wymieni na Wayland i nie z Linuksa a z Ubuntu.

Kpię sobię oczywiście z blożków technologiczno-plotkarskich, które uprawiają zigływidłyzm w stylu wolnym.

Pośledziłem trochę komentarze i wyszło mi, że najfajnieszą rzeczą w X11 jest tzw. “network transparency”, co znaczy, że aplikacja odpalona na jednym komputerze może wyświetlać swoją część międzymordzia na zupełnie innym komputerze. Wyszło mi też, że nigdy nie widziałem człowieka używającego tej najfajniejszej rzeczy.

Przyszedł, wyniósł okna i zostawił resztę

Pomiędzy dwoma komputerami działającymi pod *NIX-ami wystarczy nam SSH ¹ z terminala z dodatkowym parametrem -X (minus-duże-iks!)

ssh -X user@adr.es.kompu.tera
$ coś-graficznego

Jeżeli wszystko poszło zgodnie z planem, powinniście zobaczyć na komputerze klienckim okno programu coś-graficznego. Pięknie.

Dodatkowym plusem całej tej zabawy jest fakt, że X11 działa na wszystkich ważnych platformach. Możecie zainstalować serwer na swoim Windows 7/Vista/XP, użyć PuTTy ² do zestawienia połączenia i używać aplikacji ze stojącego gdzieś serwera.

Nie pamiętam teraz, czy OS X ma serwer X11 w standardzie, czy też trzeba go zainstalować z narzędziami developerskimi (mi się kojarzy, że dostałem X11 z XCode na 10.5.6, ale mogłem być pijany), w każdym razie nie będziecie mieli problemu z jego zdobyciem.

Ponieważ mój tablet umie X11 mogę też wprost z kieszeni.

RDP, VNC, KGB, OHP

Istnieją dziesiątki rozwiązań pozwalających na podkradanie obrazu z komputera drogą internetową. Za moją ulubioną metodą przemawiają dwa czynniki. Po pierwsze, każdy z moich komputerów posiada wszystkie niezbędne części i nie muszę się zastanawiać, czy 10.200.0.XYZ ma serwer VNC. Punkt drugi zilustruję Bardzo Skomplikowanym Schematem Sytuacyjnym.

Jumanie pojedynczych programów i używanie ich w kontekście biurka komputera klienckiego wydaje mi się być rozwiązaniem dużo bardziej elastycznym niż przysłanianie sobie ekranu obcym systemem.

…and now something completely different

Modrzew, a bardziej wideo na YouTube. Chciałem pokazać jak wszystko ładnie działa, ale zgodnie z przewidywaniami podczas klikania mówiło do mnie kilka osób, stąd też demonstracja “co to ja chciałem powiedzieć?” w postaci pliku wideo.

1. oczywiście zakładam, że OpenSSH jest zainstalowany, nie wyglądacie mi na rolników ↩
2. Connection → SSH → X11 → Enable X11 forwarding ↩

Ala Była Całkiem Dziwna,
Emocjonalnie — Fabryka Gniewu.
Harcowała I Jakoś Kurcze
Lepiej Mogła Nawet Odejść.

Prochy. Rozpusta. Seks.

Tak Uwikłana Wykitowała:
Xylofonem ¹ — Yyyyh — Zgnieciona.

1. dajcie luzu, kochani ↩

Będzie to historia o kreacji kreatury. Anegdota o mistrzu i uczniu, pełna gorącej cyny i drewnianych biurek z ranami po wiertłach, które ominęły swój cel. Wyjaśnię, skąd się biorą wszelkiej maści giki i jak możesz sobie takiego wyhodować we własnym domu.

Będzie to też laurka dla mojego Ojca, osobistego mitbastera, hakera i szalonego elektronika, który nie przegrywa jak ten od Piotra Fronczewskiego. Wszystkie historie są prawdziwe, każda wydarzyła się w końcówce lat osiemdziesiątych, w małym jednopokojowym mieszkaniu na granicy miasta.

Lewo, prawo. Lewo, prawo.

Matka nie wróciła jeszcze z pracy. Trzyzmianowy system pracy czy też zakładowa impreza. Życie pracownika fizycznego w PRL-u zawsze było wypadkową wódki i trzech zmian. Siedzieliśmy z Ojcem w kuchni i przerzucaliśmy strony “Młodego Technika” lub “Elektrotechnika”. Mogło pojawić się też radzieckie “Radio”. Herbata indyjska, którą wujek pieszczotliwie nazywa “malowanym drewnem” ze względu na smak i wartości, lała się strumieniami. Trzy łyżki cukru i może trochę “koncentratu cytrynowego”, żeby całość nadawała się do spożycia.

Ojciec pochylił się mocniej nad którąś ze stron i postukał palcem. Znak, że jest rzecz godna uwagi. Był to układ zdalnego sterowania, do którego akurat mieliśmy części. Kiedy po pewnym czasie układ został skończony, stwierdziliśmy z żalem, że nie mamy czym sterować. Jak polski rząd: jest układ, nie ma celu.

Matka zastała nas w ciemnym korytarzu prowadzącym do mieszkania. Podskakiwaliśmy i wykrzykiwaliśmy sukces. Wyrywaliśmy sobie małą płytkę z potencjometrem, podbiegali do progu i powtarzali podskakiwanie i krzyki.

Na blacie stołu leżała moja mała wiertarka Piko. Jedyna na świecie wiertarka, której kierunek obrotu silnika można zmienić zdalnie. Bezsensowna radość tworzenia.

Jak w cyrku

Zapytany o to, czym jest gaz, nie potrafiłem odpowiedzieć. Gaz Niemcy chyba rzucali? Takie białe, puszyste? Czy to może być ciężkie? No jasne, że nie może być ciężkie. Ojciec wyciągnął szklankę w pięknym koszyczku z czerwonego plastiku. Sięgnął po zapalniczkę i pokazał mi przelewającą się w niej wodę.

— To jest gaz i ten gaz jest cięższy od powietrza - zakomunikował.

Trzymając zapalniczkę nad szklanką nacisnął języczek. Po pewnym czasie podniósł szklankę i zniżył ją na poziom moich oczu, mówiąc:

— Na dnie leży gaz. Nie widzisz go, bo jest przezroczysty jak powietrze. Nie poleci też nigdzie, bo jest cięższy niż powietrze.

Wiedziałem, że mnie oszukuje. Poruszałem szklanką, jakbym mieszał wino (umiejętność, która przydała się dopiero w przyszłości) i stwierdziłem, że niczego tam nie ma. Ojciec zabrał mi szklankę z rąk, zapalił zapałkę i trzymając ją między palcami “wypił” to, czego nie było w szklance. Kiwnął do mnie głową i dmuchnął w kierunku świeczki kulą pomarańczowego ognia.

Graj mi, piękny cyganie

Wychowując się wśród szkieletów telewizorów, które sąsiedzi znosili do nas na ostatnie namaszczenie, wśród przedłużaczy zrobionych z przedłużaczy, które są z kabla od prodiża, miałem niejednokrotnie okazję być rażony prądem. ¹ Im więcej wiedziałem o faktach związanych z rażeniem prądem, tym bardziej się go bałem. Stwierdzenia takie jak “elektroliza” i “rozpad czerwonych krwinek” działały strasznie na moją fantazję.

Dlatego też nie chciałem się brać za wynalazek, który podgapiłem w książce kolegi ze szkoły. Był to instrument muzyczny zrobiony z kartki i ołówka. Ostatecznie wybłagałem jeden z głośniczków piezoelektrycznych leżących w szafkach Ojca. Pomazałem kartkę ołówkiem, wpiąłem w jeden brzeg przewód, a do końcówki ołówka przytwierdziłem jego drugą część. Podłączyłem głośniczek do prądu i ku mojemu zdumieniu popłynął dzwięk. Niczym to jednak nie przypominało instrumentu.

Zwołałem konsultacje na najwyższym szczeblu. Dowiedziałem się, że wiele rzeczy przewodzi. Że grafit w ołówku jest właśnie takim przewodnikiem i jeśli porysuję kartkę w jednym miejscu mocniej a w drugim lżej to zmienię coś, co nazywa się rezystancją.

Pierwszy raz mogłem dotknąć oliwkowego miernika. Wiedziałem już wcześniej, że pokazuje on, ile prąd może. Teraz okazało się, że przestawienie na tę rozszarpaną od spodu literę O mierzy ile prąd nie może.

Na koniec dnia wiedziałem już, że sam jestem przewodnikiem i dlatego prąd lubi po mnie chodzić, choć według wskazań rozerwanego O dużo bardziej wolałby chodzić po kablu.

Czas, czas, czas

Wiele można założyć obserwując człowieka, który wciąga taczkę cegieł na trzecie piętro. “Artystyczna dusza” nie jest raczej jedną z rzeczy, które przebiegają ci przez głowę. I może sam bym nie wierzył, gdybym nie miał okazję widzieć zegarków, które zrobił mój Ojciec.

Nie lubiłem wstawać. Nie lubiłem wstawać, kłaść się, odrabiać lekcji. Lubiłem grzebać, czytać Bajtka i Młodego Technika i udawać gorączkę, żeby móc zostać samemu i oglądać programy przeznaczone dla rolników. ²

Któregoś dnia Ojciec przyniósł mi mój własny budzik. Nie byle jaki budzik, choć umiałem już czytać godziny ze wskazówek, ten uśmiechał się do mnie białą tarczą z małym okienkiem, w którym przesuwały się obrazki. Pomiędzy ósmą a czternastą przewijały się rysunki książek, tablicy. Później słońce, piłka i inne sugestie wolności od zajęć lekcyjnych. Po nich nadchodziło biurko-z-lampką, którego nie znosiłem strasznie. Znaczyło chyba “robienie lekcji”, choć ja głównie używałem go do patrzenia w blat i rozgrywania pojedynków z kosmicznymi najeźdźcami (widziałem już Star Wars: New Hope) we własnej głowie.

To była fantastyczna rzecz. Dwa tekturowe okręgi, okienko wielkości dwóch godzin, drugi okręg zawierał rysunki i był podczepiony do mechanizmu kręcącego godzinową wskazówką. Mechanizm opóźniony o połowę, aby nie było problemu z zwykłą, dwunastogodzinną skalą.

Kilka lat temu znalazłem budzik i próbowałem zrobić kopię. Niestety, okazało się, że można zaszczepić chęć do rozgrzebywania rzeczy, ale zdolność manualna wymaga po prostu treningu. Rozwaliłem go młotkiem po drugim dniu dopasowywania tarczy.

Nie wiem skąd się wziął pomysł na drugi zegar. To chyba jedna z tych nerdowskich rzeczy; kiedy pytasz “dlaczego?”, to znaczy, że to coś nie jest dla ciebie.

Pamiętacie takie masywne, rosyjskie zegarki. Wiem, że “masywne” i “rosyjskie” brzmi prawie jak żart, w takim razie “masywniejsze niż zwykle”; były elektroniczne, miały czerwoną tarczę, która wyświetlała godzinę po naciśnięciu guzika.

Kiedyś jeden z tych zegarków pojawił się na biurku. Za każdym razem, gdy przechodziłem obok, zmieniał swój stan. Stracił pasek. Potem wyskoczył z koperty. Biały plastik utrzymujący elektronikę i kwarc został rozcięty. Przysiadam i oglądam przez kilka godzin, jak Ojciec dolutowuje przewody grubości włosa do wyświetlacza. Grot lutownicy zrobiony z igły. Gdybym wiedział wtedy co to jest “cyberpunk” pewnie powiedziałbym — Niezły cyberpunk, Tato.

Pod wieczór z ekranu zegarka sterczało ponad 60 przewodów. Po chwili na stole pojawiło się coś znajomego. Czarny element ze szkiełkiem, jak do aparatu. Ojciec przez chwilę próbował osadzić wyświetlacz tak, aby był widoczny zza oczka. Kiedy kładłem się już spać słyszałem, jak z szafy sypią się graty. Za chwilę na środku pokoju stanął taboret, a na nim rzutnik do przeźroczy. Ojciec nakręcił soczewkę z zegarkiem i zapalił lampę rzutnika. Cała ściana pokoju zamieniła się w wielki zegarek. Zegarek wkręcony w soczewkę do rzutnika. Kropki sekundnika wielkości mojej głowy. Lekko zielony na białej ścianie.

Kiedy stajesz oko w oko ze sztuką, nie liczysz czasu. Przez godzinę nie liczyłem czasu oglądając jak czas odlicza się na ścianie.

A co Ty?

Ten tekst zaczął się od notatki na kartce: nie płacz, wychowaj sobie gika.

Miał to być oskarżycielski wpisik o tym, że grupa fascynatów nie powinna płakać nad tym, że Apple robi “sklep z aplikacjami” i jak to gwałci twoje prawa do kompilowania kernela. Zamiast lać żółć, zaszczep u innych to, co jest najlepsze w byciu dziwakiem.

Pamiętasz tego jednego człowieka, który podrzucił ci dyskietkę, pożyczył magazyn i może nauczył jak ściągać muzykę za darmo? Tego człowieka, który przyniósł do ciebie swój obrazek, muzykę lub program, który rysował kolorowe paski? Najwyższa pora, żebyś sam zrobił własne giki.

1. kolokwialnie “kopnięty”, oduczyłem się tak mówić po tym jak na praktykach profesor kopał w tyłek za “kopnąć” i “korki” ↩
2. przez pewien czas trzymałem rękę na pulsie rynku pasz ↩

Po rozwiązaniu wszystkich kluczowych problemów, którymi zajmuje się w obecnej chwili Internet (in vitro, wyklęcia przez lokalnych czarnoksiężników, “przemysł nienawiści”, opodatkowanie podatków, “mord łódzki”) postanowiłem zwrócić swe oczy w kierunku problemu, który dotyka każdego z nas. Chodzi oczywiście o paginację i to, jak obecnie akceptowane rozwiązanie powoduje, że nie da się spokojnie oglądać gołych dup.

Rozważmy standardowego blożka. Blożek wyświetla notatki, powiedzmy, dziesięć notatek. Na dole znajduje się link “Zobacz chopie do tyłu”, który wyświetla kolejne dziesięć notatek. Patrzymy na URI i widzimy, że jest to “strona druga” blożka.

Wizualnie idzie to tak:

Teraz rozważmy książkę, którą piszesz. Czy po napisaniu kolejnej strony nadajesz jej numer jeden i renumerujesz wszystkie wcześniejsze? Nie, to by nie miało sensu, sto pięćdziesiąta strona książki ma dokładnie taki numer. Książkę (hipotetyczną) czytamy od najstarszej napisanej strony do najnowszej strony. Notatki na blogu układa się zwykle w kolejności odwrotnej do daty opublikowania, co powoduje, że czytamy od ostatniej strony do pierwszej. Dlatego też taka paginacja nigdy nikomu nie sprawiała problemu. Ma sens.

Piotr Szotkowski podesłał mi rano stronę z rudymi paniami, utrzymywaną przez Tumblr. Wszystko ładnie i pięknie. Klikam na link i trafiam na http://adres/page/NUMER. Niestety, zdjęcie zostało opublikowane dawno temu, blogi z rudowłosymi publikują bardzo często, trafiam więc na stronę NUMER, która zdjęcia już nie zawiera.

Ujawnił się pewien problem. Do bloga zwykle dokładamy “z przodu” przez co wczorajsza strona dwadzieścia będzie pojutrze stroną czterdzieści pięć. Wysyłanie mnie na konkretną stronę bloga (“zobacz, jaki tu miał dobry okres, z tymi trzema notkami!”) prędzej czy później zaprowadzi mnie na manowce.

Prostym rozwiązaniem, którego nigdy nie widziałem na żywo, byłoby liczenie w drugą stronę. Zakładając, że blogi mało kiedy dodają coś z datą wsteczną i dokładają tylko na kupkę, chcemy żeby strony o identyfikatorach od 1…10 były zgrupowane jako page/1

Jak? Pewnie każdy z Was już wie. Normalnie paginacja to dwie liczby przekazywane do zapytania SQL, a konkretniej do polecenia LIMIT. Pierwszy parametr LIMIT mówi od którego rekordu należy zacząć, drugi ile wyświetlić. Więc:

LIMIT ($PAGE*LIMIT_PAGINACJI), LIMIT_PAGINACJI

a gdybyśmy chcieli liczyć od tyłu (gdzie MAX to liczba notatek):

LIMIT (MAX-($PAGE*LIMIT_PAGINACJI[/ref],LIMIT_PAGINACJI

Przyznaję, że nie jest to idealne rozwiązanie. Jest to jednak wystarczająco dobre rozwiązanie, abym mógł zobaczyć tę rudą, co mi ją Piotrek podesłał rano.

Nieomylność znaczy “nie robię niczego konkretnego”

Napisałem kiedyś na Facebooku, że łatwo rozpoznać aplikację, której UI projektował programista. Wystarczy poszukać, czy kwadrans to 0.25 h. Podśmiewałem się z aplikacji, której demo pokazywał mi marketingowiec. Dwa dni później znalazłem identyczny kod mojego autorstwa.

Programiści nie są głupi, programiści nie są antytalentami, kiedy idzie o projektowanie. Programiści poruszają się w świecie, który ma zupełnie inne punkty odniesień i przez to nie potrafią myśleć “jak zwykli ludzie”. Dla programisty wyłączenie czegoś w panelu przez wpisanie tam zera może mieć sens. Zaawansowane wyszukiwanie przy pomocy wyrażeń regularnych to oczywista oczywistość. Używanie unikalnych identyfikatorów z bazy w kolumnie LP. jest słuszne i pomaga się orientować. Jeżeli zapisujemy datę, to powinniśmy też zapisać godzinę, niewiele kosztuje, a użytkownik z pewnością się ucieszy wiedząc, że Cron wystawił mu automatycznie fakturę o 3:37.

Jedyny sposób na uleczenie tej wizji świata to posadzenie programera z designerem, wrzucenie kilku butelek czegoś mocniejszego i przekręcenie klucza od drzwi. Nie będzie to łatwe. Programerzy myślą o designerach jako o “mośkach od szabloników”, designerzy znów widzą w programerach uparte osły z aparycją małpy. Obie strony tego konfliktu są zwykle pełne gówna i potrzebują lunety, żeby spojrzeć poza czubek własnego nosa.

Ktoś będzie musiał być tym starszym i mądrzejszym, przerwać cykl nienawiści. Zakładam, że będą to programiści, bo są zwykle mądrzejsi i przystojniejsi.

Pamiętaj, nie jesteś alfą i omegą. Tylko tak myślisz!

Dla człowieka z Array() każdy problem wygląda jak .each()

Żeby nie być gołosłownym, pokażę wam problem, nad którym teraz siedzę. Oryginalny autor jest młodym programistą, a to był jego pierwszy większy projekt. Miał wystarczająco dużo wiedzy, żeby programować i zbyt mało, żeby podejmować decyzje projektowe. Niestety, projekty są realizowane zgodnie z zasadą “budżet dąży do zera do momentu napotkania frajera, który zrobi wszystko za jedną pensję”.

Rozważmy uprawnienia w systemie informatycznym. Mamy użytkownika, mamy moduły i metody, mamy uprawnienia. Uprawnienia są listą zawierającą nazwę i identyfikator. Przy wywoływaniu metody z modułu sprawdzamy, czy użytkownik ma identyfikator uprawnienia. Programistyczne przedszkole, prawda?

Implementacja jest poprawna z programerskiego punktu widzenia. Teraz dochodzimy do momentu implementowania międzymordzia dla użytkownika.

Spróbujcie wejść w umysł programisty. Macie listę użytkowników na osi Y, macie listę dozwolonych uprawnień na osi X. Uprawnienie może mieć dwa stany: nadany lub nienadany. Jaki element jest idealny do odwzorowania takiego układu? Checkbox.

To, co tu widzicie, jest efektem myślenia o danych po programersku. Jest to ujęcie całkowicie poprawne technicznie i totalnie spierdolone, jeśli weźmiemy pod uwagę, że użytkownicy systemu nie są robotami.

Wiecie, ile czasu zajmuje narysowanie takiej tabelki dla 120 użytkowników w systemie? Ponad stu pracowników razy ilość uprawnień plus narzut jQuery. Jak myślicie, ile koordynacji oko-ręka wymaga wybranie linii z uprawnieniami pracownika? Tabela jest na tyle wielka, że patrząc w ostatnie checkboksy, muszę odwrócić wzrok na listę nazwisk. To nie są ustawienia, to gra zręcznościowa. No i mój osobisty faworyt: żeby dowiedzieć się jakie uprawnienie nadajesz, musisz potrzymać wskaźnik nad pudełeczkiem checkboksa.

Eksperyment myślowy: jako nowy pracownik nadaj uprawnienia trzyma_kredens i czajnik_zabójca Halinie Krzywonos, ale nie Halinie Krzywons.

Oto kilka programerskich-designerskich błędów, które popełniono:

To, że trzymasz dane w jednej tabeli, nie znaczy że te dane należy prezentować razem. Informacje o uprawnieniach są połączone z profilem użytkownika. Powinny być wyświetlane w kontekście, na stronie z edycją profilu użytkownika.

“Jestem człowiekiem, a nie numerem!” i tak samo jest tu. W programerskim umyśle nowo przyjęty do pracy dostaje taką informację na powitanie: możesz otwierać_drzwi, otwierać_okna, pić_kawę i podrywać_sekretarkę. W prawdziwym świecie powitanie wygląda tak: “będziesz pracował jako sprzedawca”. Uprawnienia powinny być ujęte w grupy. Tworzysz grupę X z uprawnieniami X1, X2 i X3. Pracownicy na odpowiednim stanowisku trafiają do odpowiedniej grupy.

Dwa zwycięstwa od ręki: możesz modyfikować uprawnienia dla całej masy ludzi bez potrzeby wybierania zmian dla każdego. Możesz dodawać wariacje: użytkownik może być w grupie X i mieć dodatkowe uprawnienie. Maksymalna elastyczność, minimalna ilość klikania.

Zapamiętaj: celem tworzenia UI nie jest replikacja struktur danych w twoim kodzie. Wiem, że ciężko się pozbyć takiego myślenia. Najlepiej w ogóle o tym nie myśleć. Znajdź przyjaznego designera, najlepiej takiego, który nie przegina w drugą stronę. Wiesz, takiego łączącego zaokrąglone rogi z feng szuje.

Na zakończenie jedna osobista uwaga. Nie wiem czy to ja jestem takim geniuszem, czy wy jesteście takie pały.

Widziałem to setki razy. Użytkownik wybiera opcję w systemie i zostaje pożegnany zimnym “Brak dostępu”, “Dokument niedostępny”, “Naruszenie uprawnień systemu. Ten wyjątek zostanie zgłoszony!”. Potem zaczyna się żonglowanie e-mailami pomiędzy przestraszonym użytkownikiem, jego kierownikiem i mną. Strata czasu.

Żeby ułatwić sobie życie, do komunikatu o braku dostępu dodaję link “Poproś o dostęp”, który generuje e-mail z informacją do zwierzchnika. On może mu nadać, może go olać, może mu nadać na 24h. Na drugą nóżkę wyświetlam listę pracowników jakoś związanych z nim (np. dział) posiadających uprawnienia. Czasem starczy się przejść biurko obok i zapytać, czy kolega może Ci coś sprawdzić. ¹

Wszystko żeby mniej pracować. “Mniej pracować” powinno być twoim motto. Nie “techniczna doskonałość w służbie klienta”, tylko coś egoistycznego. Nie spierdol dziś, aby nie naprawiać jutro.

1. Może nie przejść w supermegakorporacji. ↩

Wracam z biura. Jest środa. Może czwartek. Ale bliżej dziewiątej wieczór niż maja. Moja droga wiedzie przez przekładaniec z warstw społeczeństwa. Bogato, biedno i white anglo-saxon protestants.

Na granicy wyznaczonej przez skrzyżowanie ulic znajduje się sklep. Można płacić kartą do 22:00. Rzuciłem szybkie spojrzenie w kierunku grupki bywalców ściśniętych przy schodach. Nigdy nie wiadomo, kiedy ktoś zapyta, czy mam problem, a ja mam problem w postaci zmęczenia życiem i dwa laptopy. Szarpać mi się nie chce, a do biegania nie jestem odpowiednio ubrany.

Kiedy tak lustrowałem sytuację, zauważyłem że schody pokonuje jakaś niewielka istota. Trzyma w rękach wielką butelkę napoju gazowanego. Człowiek, płci żeńskiej, znaczy dziewczynka. Pięć czy sześć lat. Patrzę z zaciekawieniem, jak walczy z ciężarem dwóch litrów o smaku zgodnym z naturalnym i wypatruję, kiedy pojawi się za nią ktoś dorosły. Dziewczynka mija mnie i skręca za róg. Opiekun nie pojawia się i po chwili podejmuję drogę do domu. Idę więc, a dziewczynka drepcze przede mną, chwiejąc się co jakiś czas pod ciężarem.

Myślę do siebie, że wypadałoby przypilnować dziecka, które spaceruje nocą. Czuję radość, że ktoś zaufał dziecku i puścił je po zakupy bez opieki. Pozostaję więc kilka kroków z tyłu i na chwilę pogrążam się w myślach. Nie wiem czy ja przyśpieszyłem, czy ona zwolniła, ale po jakimś czasie zrównaliśmy się w marszu i gdy odwróciłem się w jej stronę zauważyłem, że coś mówi. Zsunąłem słuchawki.

— Dobry wieczór - powiedziała dziewczynka.

— Dobry wieczór - odpowiedziałem lekko zbity z tropu.

— Nie boi się pan tak iść samemu w nocy? - zapytała zmieniając pozycję butelki tak, żeby było ją trochę zza niej widać.

— Trochę się boję - przyznałem - ale skoro idziemy razem, to z pewnością nic mi się nie stanie.

Przytaknęła i szliśmy tak przez jakiś czas w ciszy. Najdziwniejsza para na ulicy. Dziewczynka walcząca z ciężarem butelki, sięgająca mi może do kolana i ja, brodaty dziad w kapeluszu, z postawionym kołnierzem.

Tu oblewa mnie zimny pot, a głowa wypełnia się scenariuszami nadchodzącej tragedii. Jak ja wyglądam idąc tak z jakimś dzieckiem? Czy któryś z sąsiadów zauważył nas przez okno i dzwoni właśnie do ojca dziewczynki, który niechybnie wypadnie na mnie z następnej bramy? Czy uda mi się wytłumaczyć, że jestem przyjaznym gentlemanem, który docenia zaufanie, jakie pokłada w córce i robi to, co powinien zrobić każdy dobrze wychowany człowiek, to znaczy zerknąć czy dziecku w tej okolicy nie przytrafi się nic złego?

— Myśli pan, że są tacy ludzie, co porywają dzieci z ulicy? - przeczytała moje myśli dziewczynka.

— Nie. Nie, takie rzeczy się nie zdarzają - odpowiedziałem, czując się tak nieswojo jak wtedy, kiedy matka przyłapała mnie podczas masturbacji. Cokolwiek zrobisz, będzie źle.

— Tu mieszkam - doszedł mnie jeszcze głos z korytarza. - Dobranoc!

Dobranoc, burknąłem do siebie. Czułem się źle, źle. Wyciągnąłem papierosa. Bo tak, jeżeli ta dziewczynka powie rodzicom, że spotkała pana, który ją odprowadził do domu. Dlaczego czuję się podle mimo tego, że zrobiłem coś dobrego? W jakim spierdolonym, bez szans na naprawę społeczeństwie żyję, że czuję się jak gwałciciel.

Jak daleko sięga kontrola świadomości? Uważam się za kogoś, kto nie daje latających faków za opinię społeczeństwa i jednocześnie chcę się wrócić, odszukać klatki, drzwi i wytłumaczyć się z tego, co zrobiłem.

Dwadzieścia pięć lat. Dziewięć lat na pierwszej linii innowacji i postępu. Szesnaście lat epickiej opery mydlanej i bratobójczych walk pod każdą długością i szerokością geograficzną. Amiga, jedyna platforma, którego średnia użytkowników chorych psychicznie wypada jakoś jeden i jedna trzecia na użytkownika.

Amiga to taka Polska w wersji binarnej. Pamiętamy jak w 1410 żeśmy tym chrześcijanom spuścili lanie, że tylko my na Moskwę z sukcesem i kiedy tak wspominamy, to przysłowiowe psy srają po chodnikach.

Amiga to też jedyna platforma, której byłem fanbojem. Kiedy mówię fanbojem, to myślę o kimś, kto rozwalał płyty PC-ta dla zabawy. Ktoś, kto nie dorzucił się jakiemuś biednemu człowiekowi ze sceny do biletu po tym, jak zauważył że to użytkownik innej platformy. Ktoś, kto wtedy schylił się tak, aby dało się odczytać z czapki “A M I G A” i powiedział swoim młodzieńczym basem: “chyba gramy dla innej drużyny”.

Mam nadzieję, że czytelnicy poznali mnie na tyle, żeby pojąć, że nie chodziło o czystej krwi totemizm. ¹

AmigaOS był genialny. AmigaOS był systemem, który mimo swoich technologicznych problemów potrafił wciągnąć każdego, kto kochał komputery w ten czysty sposób, w jaki można było kochać komputery w 1992, zanim Twoja Stara wrzucała foty na Naszej Klasie.

Dwadzieścia pięć lat później siedzę w domu i piję piwo czytając relacje z różnych imprez związanych z tą, jak to nazwał jeden z portali, “okrągłą rocznicą”. Dopada mnie nostalgia i rzucam się w kierunku laptopa. Zainstaluję sobie AmigaOS 3.1 i powiem Wam, co było w nim fajnego.

Jestem z siebie trochę dumny, a trochę mi żal, że marnuję głowę na takie informacje. Postawiłem cały system od zera, z dwóch dyskietek. W godzinę. Bez większego problemu. Ostatni raz używałem Amigi na poważnie w 2003. Niektóre rzeczy nie chcą wyjść z głowy. Pierwsza dziewczyna, pierwsza wódka, pierwszy komputer, którym rządziłeś.

AmigaOS zachwyca. Jak to nie zachwyca, jak zachwyca?

Przypisano mi te zasoby

Urządzenia w AmigaOS posiadały dwie nazwy: logiczną i fizyczną. To nie jest całkowita prawda, ale to bardzo dobre kłamstwo. Nazwy dysków nie miały znaczenia w takim sensie, w jakim jesteśmy do tego przyzwyczajeni na innych systemach. Główny dysk dysk twardy zwyczajowo przyjmował fizyczną nazwę DH0: co stanowiło logiczne ciągłość, jeżeli wiedziało się, że wewnętrzna stacja dyskietek to DF0:. DH0: to nasz /dev/sda1 lub C:, nic nie stało jednak na przeszkodzie, żeby dysk ten nazywał się Cherbata:. Nic, prócz ortografii.

Kiedy uruchomiłeś swój system z dysku Cherbata:, to w tle działa się czarna magia zwana przypisami. Komputer zaczynał odzywać się do dysku startowego per sys: i doklejał do ważnych katalogów kolejne nazwy. I tak katalog Libs/ na dysku Cherbata: stawał się Libs:, to samo działo się z katalogami C, S, Devs, Fonts i innymi.

A co to dawało praktycznie? No cóż, wszystkie zasoby w AmigaOS (czcionki, biblioteki, sterowniki) były w pewnym sensie programami, a przypis mógł wskazywać na więcej niż jedną ścieżkę. Przykład z życia: wpada kolega narysować kolekcję obwisłych penisów, której to kolekcji użyje jako argumentu w podwórkowej dyskusji o wyższości klubów sportowych. Znajomość anatomii pozwala mu szybko ukończyć dzieło, niestety nie posiadam na dysku jego ulubionych fontów. Zamiast przegrywać jego czcionki do mojego systemu, piszę po prostu (zakładając, że dysk kolegi to DH1 w moim systemie):

assign fonts: dh1:fonts add

Raz, dwa, trzy i już może używać swojej ulubionej kombinacji bold-kapitalik-underline-outline.

Inny przykład. Odwiedzając znajomych ze swoim dyskiem, co i raz natrafiałem na system, na którym mój dysk nie chce wystartować z pełnym systemem. Honorową odznaką było posiadanie takiego systemu, który sobie radzi z wieloma rodzajami rozszerzeń i zwężeń dostępnych dla komputerów Amiga. Napisałem mały program, który wykrywał typ procesora i koprocesora oraz innych flaków i wykonywał stosowne przypisy do katalogów z bibliotekami. Możecie o tym myśleć jako o przenośnym systemie, który zależnie od tego, czy jest uruchamiany w środowisku 32- lub 64-bitowym, wybiera stosowny zestaw bibliotek do użycia.

Dzięki odkryciu rozkazu assign zostałem też guru dla wielkiej rzeszy niedomytych amigowców, którzy używali komputera zgodnie z jego przeznaczeniem, to znaczy strzelali do obcych w rytm muzyki techno, kiedy w tle zapieprzała paralaksa z miliardem kolorów, przy których lata sześćdziesiąte wyglądały jak proszona herbatka u babci Jadwigi.

Wspominałem o tym kłamstwie z nazwą logiczną i fizyczną? Dobrze. Robiło się tak. Jeżeli miałeś szczęście, to dyskietka z grą była systemowa (to znaczy zawierała normalną strukturę danych jak katalogi i pliki i dawała się odczytać przez system bez własnego bootloadera) i najczęściej po jej włożeniu do napędu DF0: na ekranie pojawiała się jej ikonka podpisana np. PornPart1 co znaczyło dla nas tyle, że w fizycznym napędzie DF0: dostępny jest logiczny wolumin PornPart1:. Wszystko co musiałeś zrobić, to przegrać pliki ze wszystkich dyskietek do katalogu na twardym dysku i napisać skrypt. O, taki:

assign PornParty1: dh0:gry/pornparty
assign PornParty2: dh0:gry/pornparty
dh0:gry/pornparty/pornparty

Gra, szukając dyskietki pornparty1:, zostanie odesłana do katalogu na dysku. Teraz wystarczy to zapakować, zanieść na giełdę i zebrać obietnice przyszłego piwa, które kupią Ci lamerzy, jak tylko skończysz więcej niż piętnaście lat.

Mała piracka trivia dla lokalnych amigowców. Po tylu latach już chyba mogę? Moim największym osiągnięciem na scenie crackerskiej było przystosowanie zajumanej wersji Sensible World of Soccer do działania na Amidze 500. Piracka wersja sprzedawana w znanym wszystkim miejscu na ulicy Przybyszewskiego nie działała, ku wielkiemu smutkowi większości użytkowników zbyt skąpych na oryginał nie mówiąc już o Amidze 1200. Enter The Emil. Szybki rzut oka na dyskietkę i okazało się, że została ona przygotowana pod nowy system plików, którego A500 nie umiała gryźć. Siedem sekund później już umiała. Odniosłem swoją wersję do sklepu za co uzyskałem stosownie duży kredyt na nowości z katalogu z żółtą okładką.

Jeżeli kupowałeś SWOS-a na dwóch dyskietkach tam, w tym sklepie, i grałeś na swojej ukochanej pięćsetce, to możemy sobie przybić piątkę! Ręka w rękę zadeptaliśmy jakikolwiek sens pisania oprogramowania na naszą platformę. Karma trochę dziwka, ay?

Wracając do przypisów. Obraz wart tysiąca słów.

Utwór zaczyna się spokojnie, trwa i spokojnie się kończy

Prawdziwego mężczyzny nie poznaje się po tym jak zaczyna, podobno. Podobno też miło jak zaczyna bez skarpetek. Amiga zaczynała proces bootowania bez niczego.

Doszliśmy dziś do momentu, w którym sekwencja startowa systemu to praktycznie system sam w sobie. Dawno zapomniano o prostocie autoexec.bat i config.sys, dziś potrzebne są rekursywne skrypty, event-driven i żeby jeszcze backend koniecznie w XML, a jak się nie da, to jebnijmy jakąś bazę.

Żeby nie było, rozumiem, z jakiego powodu jesteśmy tu, gdzie jesteśmy. Dobrze, gdzie ja jestem, a ja nie jestem w stanie prześledzić całego procesu wczytywania się systemu na swoim laptopie. Ofiary własnego sukcesu.

Były jednak czasy, gdy mężczyźni byli mężczyznami, kobiety kobietami, a pociągi jeździły na węgiel. Czasy prostsze, sielanka pod gruszą i s:startup-sequence, który rozkręcał Amigę.

Prosto i do celu. Mimo całej świadomości, że nie da się utrzymać współczesnego systemu, który zwisałby z jednego skryptu startowego, to lubię wspominać czasy, w których wiedziałem, co też się dzieje pod maską mojego komputera.

Co robi antagonista Jamesa Bonda? Daje mu szansę ucieczki

To jedna z tych rzeczy, o których zapomniałem, że mi ich brakuje. Ktoś mógłby powiedzieć, że w takim razie mi ich nie brakowało, ja znów twierdzę, że pogodziłem się z losem.

Programiści nie są specjalnie znani z ich zamiłowań do dokumentacji, która nie odnosi się bezpośrednio do przekładania bajtów z jednego miejsca na drugie. Podręczniki zawierające informacje co do stylu traktowane są jako delikatna sugestia i nic więcej. Z tym większym zdziwieniem przypomniałem sobie, że prawie każdy program do ustawiania preferencji (programy systemowe zwykły mieć osobny “konfigurator” dostępny gdzieś w sys:prefs) posiada opcję “Use”.

Zanim o tym, kilka słów o przechowywaniu ustawień w AmigaOS. Słyszeliście kiedyś o RAM-dysku? RAM-dysk to taki wirtualny dysk, który znajduje się w pamięci (serio, kapitanie Oczywistość? Dziękujemy!) i jego zawartość ulatuje razem z resetem komputera. W AmigaOS RAM-dysk jest niezbywalną częścią systemu. Co różniło jego implementację (i w pewien sposób wpłynęło na to, że to jedyny system na którym stał się popularny) od innych to fakt, że dokonywał on automatycznie przydziału pamięci. DOS-owy odpowiednik miał określone przy tworzeniu, że zajmie np. megabajt i już. RAM-dysk w Amidze zajmował tyle, ile zajmowały umieszczone tam pliki, a górną granicą była dostępna dla systemu pamięć.

RAM-dysk był używany do trzech rzeczy

1. rozpakowywania programów celem przetestowania, nie trzeba było sprzątać po sesji
2. zapisywanie plików tymczasowych
3. przechowywanie ustawień

Przy starcie komputera system kopiował zawartość katalogu EnvArc: do RAM:Env i przypisywał do niego nazwę Env:, katalog EnvArc (od Environment Archive) zawierał ostatnie zapisane ustawienia, a Env: ich bieżącą kopię. Przejdźmy do slajdu numer następny.

“Save”, “Use” i “Test”. Kliknięcie “Use” powodowało zapisanie zmiany do katalogu Env: (więc na RAM-dysk) i pozwalało przetestować zmiany. Jeżeli udało nam się ustawić czarny tekst na czarnym podkładzie i spowodować aby wskaźnik myszy przesuwał się tylko o cal, to jeden reset dalej czekało nas wybawienie z opresji. To jedna z takich banalnych rzeczy, które cieszą.

Oczywiście dziś trzymam swoje dotfiles w repozytorium GIT-a, co wymagało kilku skryptów ², drugiego serwera, który utrzymuje te dane i wprawdzie wszystko jest rozproszone i nowoczesne, to jednak nie mogę się jakoś oprzeć wrażeniu, że kopiowanie katalogu ma w sobie jakąś prostotę, przy której moje rozwiązanie jest wymęczone jak Stanisław Lem po maratonie “Na Wspólnej”.

O tym jak kodeki dało się instalować bez “paska narzędziowego” Aleksy dla IE

Dzisiejszym słowem-wytrychem jest skalowalność, wczorajszym była modułowość. Jeżeli program był modularny, to znaczyło, że marketingowiec mógł zawsze powiedzieć o tej rozpieprzonej części programu “wystarczy wymienić moduł”. Zaraz, miało być o tym systemie z lat dziewięćdziesiątych.

AmigaOS miał wbudowany system DataTypes. Co to znaczyło? Wyobraź sobie, że piszesz program graficzny, ale nie masz specjalnie czasu na te wszystkie głupie formaty plików, które krążą po dyskietkach znajomych. Odwołujesz się więc do DataTypes przez standardową bibliotekę systemową i mówisz mu “wczytaj obrazki, o których wiesz jak”. Ta dam!

DataTypes to dekodery (animacji, obrazków, dźwięków) napisane tak, aby używając wspólnego API pozwolić użytkownikowi wczytywać media bez potrzeby zmieniania programu. Jeżeli wczoraj nie było formatu PNG (młodsi mogą nie pamiętać, że nie było. Czasy wielkiej schizmy LZW wywarły piętno na nas wszystkich) a Twój program jest napisany według zasad, to pojutrze ktoś napisze odpowiedni “datatyp”, użytkownik go sobie zainstaluje i gotowe.

Nie mówiąc już o tym, że odpowiednie dekodery mogły być przygotowywane pod specjalne linie procesorów czy też kart graficznych, dzięki czemu mogłeś sobie wybrać coś, co będzie działało jak sobie życzysz.

Po raz kolejny, mimo mojego kompletnego umiłowania do kompilowania programów, co brzmi lepiej dla Zwykłego Usera:

• Zainstaluj ten program (DataType way)
• Ściągnij libpng-dev i przekompiluj z —enable-png

Więcej niż piktogramy

Ikona w AmigaOS była czymś więcej niż ikony w innych systemach. Po pierwsze była dodatkowym plikiem, którego nazwa zgadzała się z nazwą pliku, który miała opisywać i rozszerzenia .info. Każda ikona posiadała dwa stany: przed i po kliknięciu. Prawdopodobnie miało to pomóc określić stan w jakim znajduje się ikona, praktycznie skupiło się to na projektowaniu uroczych ikonek, które wyglądały jeszcze zabawniej po kliknięciu. Hipopotamek z zamkniętą buzią. Po kliknięciu z otwartą i nutki. Tak się włączało szlagierowy odtwarzacz muzyki HippoPlayer.

Nie tylko lansem stały ikony. Metadanymi stały też.

Poza standardowymi rzeczami, takimi jak atrybuty pliku, komentarz i data utworzenia, widzimy pole “Default tool”, co jak bardziej rozgarnięci czytelnicy mogą zgadnąć, jest miejscem do wpisania domyślnego programu, który włączy się przy dwumlasku Bieleckiego. Mogłeś więc komponować sobie muzykę w programie muzycznym, zawrzeć nazwę tego programu w polu “Default tool” i klikając wracać do pracy nad nim, ale mogłeś też bez problemu zaciągnąć ikonę do HippoPlayera i posłuchać efektów.

A te “Tool Types”? To nic innego jak dodatkowy sposób na konfigurowanie programu w stylu .ini, zmienna = wartość. Pozwalało to zmienić domyślne ustawienia wywoływanego programu (w przypadku zrzutu ekranu jest to instalator aplikacji).

Wrócę jeszcze do komentarzy. Komentarze to była dopiero super sprawa. Ponieważ AmigaOS nie dostarcza żadnych narzędzi do zarządzania swoim cyfrowym żywotem i do tego jest systemem jednoużytkownikowym, to normą było ręczne kopiowanie plików do systemu. Jak ktoś miał świeższą wersję reqtools.library na dysku, to nie ściągał pakietu instalacyjnego, tylko kopiował go sobie do libs:, przy takim podejściu do systemu komentarze do plików pozwalały mi zachować zmysły.

Przed instalacją programu wpisywałem w konsoli polecenie, które ustawiało komentarze dla wszystkich plików programu na np. “Plik pochodzi z programu XYZ, zainstalowano w marcu”. Potem pozwalałem się mu instalować. Kiedy coś mi nie grało z fontem czy biblioteką, po prostu patrzyłem na komentarze i już wiedziałem, że plik został nadpisany. Jak nie masz dpkg to masz łeb!

A jak było naprawdę?

AmigaOS w tamtym wcieleniu był systemem bardzo dobrym. Na lekko dokarmionej Amidze człowiek pracował jak pszczółka i czuł się jak bóg. Bo i serio nie było specjalnie przeciwników. Apple było praktycznie nieznane, a OS7 powodował tylko pusty śmiech. Microsoft miał dopiero przywalić z Windows 95 i zgarnąć pulę nad długie lata. Atari, poza małą niszą, nigdy nie przekonało nikogo TOS-em, a Falcon spadł z drzewa zanim się dobrze wykluł. Ośmiobitowce dawno już trafiły na karty historii.

Światu nie zabrało długo by dopaść, a później przegonić AmigaOS. Potem wybuchła wojna domowa i dzięki wielkiemu wysiłkowi walczących stron prawie nikt nie przeżył. Powstały trzy największe obozy, tak wielkie, że po ustawieniu ich na łbie od szpilki zostanie miejsce dla kilku milionów diabłów. Ale to już historia na inną okazję. Jeżeli chcecie posłuchać mojej jednostronnej i absolutnie zakłamanej historii współczesnej świata po Commodore, to możecie napisać e-maila. Zbiorę się na pięćdziesięciolecie.

Przekonałeś mnie

Miałeś Amigę i nagle zachciało Ci się klikać? Są opcje.

• WinUAE dla tych, którzy chcą postrzelać z paralaksą. Używać też pod Linuksem via WINE, chodzi dużo lepiej niż natywne port.
• Amiga Forever KX Light opcja dla ludzi zainteresowanych emulacją z dozą legalności.
• Icaros Desktop to dystrybucja open source’owej reimplementacji AmigaOS, AROS-a. Myśl Haiku do BeOS minus binarna kompatybilność.
• MorphOS, ideowy spadkobierca AmigaOS, działa na Macu Mini i eMacu (w przyszości PowerBook) z procesorami PowerPC. Wersja darmowa działa przez pół godziny
• AmigaOS 4.1, oficjalny następca. Działa tylko na wybranych płytach. Możesz kupić Samanthę lub Pegasosa.
• Opcja nerdout: reimplementacja A500 w FPGA.

1. od tego w tamtych czasach miałem ŁKS. Jak powiedział kiedyś nbw: Amiga i ŁKS, zawsze mieliśmy przejebane ↩
2. żeby mi się .git nie mieszał z katalogiem domowym ↩

Stoją tam we dwie. Ta niższa robi za trybunał. O nieobecnej koleżance opowiada historię, która odbija się od wiat przystanku autobusowego linii N4. Otóż ona, ta nieobecna, mówi “kupiliśmy” kiedy to jej chłopak kupił pralkę. Poza tym mieszkają osobno, ta nieznajoma i chłopak z pralką. Gacie tylko do niego nosi. W domyśle, że chyba brudne. Poza tym nie gotuje. Nie potrafi.

“Ja” — wspomniała oratorka — “też nie potrafię”. Zupę jednak zrobię. Bo zupę się wstawia, ona się gotuje, ja się maluję. Dobre czasy. Koleżanka, ale ta co stoi na przystanku, nie ta od pralki, potakuje. Rozumie. Ona też by, gdyby nie. Żartują obie o zupce chińskiej przy świecach.

Tak stoją dwie czarownice, nocą letnią, biadoląc o cudzym szczęściu. Kolejną noc spędzą rzucając się w zimnej poscieli marząc o rycerzu z własną pralką.

Kiedy teraz siedzę i próbuję zapisać to, co widziałem, jestem zagadywany. Jakiś młodzieniec przysiadł się do mnie i pyta o czym piszę. Odpowiadam, że tylko notuję. Czemu notuję, pyta. Chyba żeby nie zapomnieć. Pukając się w nos i wskazując siedzące przede mną dziewczyny mówi, że on dzisiejszej nocy nie zapomni. Kiedy autobus zatrzymuje się po raz kolejny, podnosi się z okrzykiem “dziewczyny, wysiadamy!” i zostaje sam na przystanku. Dziewczyny jadą dalej, a on tej nocy nie zapomni z pewnością.

Gdyby miał pralkę.

Nie jestem fatalistą, ale koniec jest bliski. Na szczęście tylko poniedziałku, który zaczął się tak.

Wstałem o piątej. Wyznaję zasadę, że trzeba iść jak najszybciej do pracy żeby wyjść jak najpóźniej. Nie jestem jednak pracoholikiem który zarabia worki pieniędzy. Jestem po prostu idiotą. Wypiłem śniadanie składające się z dwóch kaw i na paluszkach, żeby nie obudzić dzielącej ze mną norę mieszkalną kobiety, przedostałem się do przedpokoju gdzie stwierdziłem brak kluczy do biura.

Rozważyłem opcje i nie znajdując rozwiązań opadłem znów przed laptopa. Popisałem kilka zdenerwowanych e-maili, które zaczynały się od wulgaryzmów, zawierały kilka innych w treści i miały priorytet ustawiony na High co uznaję za wulgaryzm wysmakowany.

Pracuję z ludźmi, którzy wszystkie godziny przed 11:30 uważają za środek nocy. Szansa zobaczenia ich w biurze przed czternastą jest znikoma.

Szczęście uśmiechnęło się do mnie ¹ około dziewiątej, gdy thung stwierdził, że jest w stanie przybyć do biura już przed jedenastą. Uradowany tą wiadomością spakowałem się bardzo szybko, ucałowałem osobę pełniącą rolę żony i jednym płynnym gestem wylałem na siebie stojącą na stole herbatę.

Przebrałem się i ze śpiewem na ustach, słowa piosenki były głównie o mojej nienawiści do świata jako takiego, udałem się do biura.

Za jakiś czas pojawił się Potera i od drzwi oznajmił nam, że się wywalił. Na laptopa, bo nie chciał się ubrudzić. Pocieszyłem go, że przecież chyba nic się nie stało, jego wylizany MacBook Pro, który otrzymuje więcej zabiegów higienicznych przy pomocy miękkich szmatek i płynu antybakteryjnego niż dwa wagony tramwaju linii 11, nie może się zepsuć przecież ot tak, od wywrotki.

A potem go wyciągnął z torby.

Brzydki Maczek to tak jak niedziałający PC. Udało się nam trochę poodginać porty i nawet działa.

Dzień upływał dalej zwykłym rytmem. Zadzwoniliśmy do klienta, z którym to klientem przygotowujemy projekt od dwóch miesięcy, żeby usłyszeć taką linię: “Nie mogę przekonać szefów, zajmijcie się czymś innym”. Było coraz lepiej.

Wieczorem opuściłem biuro by spotkać się z przyjacielem, napić się piwa i może zobaczyć mecz Włochy - Paragwaj. Spotkaliśmy się w knajpie, gdzie przy piwie opowiedziałem mu o naszym strasznym dniu. Popatrzył na mnie i od niechcenia wspomniał o tym, że rano upuścił kubek kawy na podłogę, który rozbił się na kawałki zalewając wnętrze jego komputera, który nie chce się już włączyć. Pośmialiśmy się z naszych tragedii. Potem dodał, że następna osoba z którą się umówiłem nie dotarła do pracy, bo urwało mu się koło w jego BWM M3. Pośmialiśmy się jeszcze trochę i postanowiliśmy już niczego się w tym dniu nie dotykać.

Zasiedliśmy więc po staropolsku, przy jadle, napoju i włączonym telewizorze nastawionym na Szpakowskiego. Dzwonek do drzwi. Na scenę wchodzi Krzaku i dramatycznym gestem pokazuje na swoje oczy, które pozbawione są białek. Opowiada: zacząłem grać w filmie, pani mi mordę pudrowała pierwszy raz, puder dostał się pod soczewki, zasnąłem w soczewkach, ostre zapalenie spojówek wyłączające mnie z dalszej działalności artystycznej związanej ze szczerzeniem się do oka kamery.

Zebrał oklaski, bo był dobrą kropką nad naszym “i” w “tragedia!”.

1. ostatni raz ↩

Będzie krótko i węzłowato. Proszę, jeżeli chcecie napisać, że jesteście zupełnie pewni, że nigdy nie spotkaliście się z kimś kto robi to czy tamto inaczej, że prawie coś skończyliście, to nie piszcie:

• Jestem pewien na dziewięćdziesiąt dziewięć procent.
• I tak dziewięćdziesiąt siedem procent użytkowników Maka używa Windowsa.
• Skończyłem projekt w 33 procentach.

Czytając takie zdania widzę od razu naukowca w odmianie reklamowej. Takiego od bielszej bieli, takiego ślepiącego się w rosnące słupki, które nie mają podziałki.

Ile wynosi jeden procent waszej pewności? Trzy bibliotekogodziny? Skąd bierzesz dane dotyczące użytkowników? A ile to jest w naprawionych błędach?

“Zupełnie pewny”, “większość użytkowników, których znam”, “zamknąłem trzy błędy”.

Gdy piszecie notkę o tym, jak bardzo wam unikalni użytkownicy obrodzili, powstrzymajcie się proszę od przechwalania się procentami bez podania bazowej. Nasza Klasa, popularny wśród pracowników biurowych serwis ze zdjęciami, próbowała takiej sztuczki wklejając na swoim blogu wykres. Bardzo im urosło. Nie wiadomo co, nie wiadomo porównując do czego, ale urosło.

Porównywanie “przyrostów” bez kontekstu nie ma sensu. Wiecie jak łatwo mieć przyrost w tysiącach procentów posiadając pięciu użytkowników i jak trudno o procentowy wzrost posiadając tych użytkowników milion?

Podsumowując. Procent to nie jest wasza prywatna dziwka żebyście ją pakowali gdzie wam się podoba. Samo wstawianie liczb nie nadaje niczemu powagi. Wstawianie liczby od czapy zabiera co najmniej 17.39 procent lansu. Większa połowa z was i tak nie zrozumie, prawda?

Na marginesie: jak wszyscy wielcy blogerzy przede mną zamknąłem komentarze. Foch? blog@bronikowski.com

To bardziej note-to-self niż notatka.

Musiałem dziś posortować dane wg kolumny, która zawierała tekst i narzucić porządek ustalony odgórnie i nie zawarty w logice bazy. Na początku napisałem wielki UNION, który łączył trzy zapytania z różnymi parametrami do WHERE, ale wydawało mi się to wybitnie nieeleganckie.

Okazało się, że jest piękne rozwiązanie. To parametr FIELD do ORDER BY.

SELECT   id,   soup_name,   how_salty_avg FROM   soups ORDER BY   FIELD(    soup_name,     'Pomidorowa',     'Szczawiowa',     'Niespodzianka',     'Odpadek'   )

Człowiek uczy się całe życie. Na szczęście za część tej edukacji płacą ¹ klienci.

1. to bardzo ryzykowna teza, ale nie waham się jej postawić ↩

Działo się to dość dawno temu. ¹

Wróciłem ze szkoły i już od drzwi poczułem tę zimną atmosferę, której obawia się każdy nastolatek, który ma zbyt wiele za uszami. Może dzwonili ze szkoły zapytać, czemu nie było mnie na zajęciach w maju? Może zadzwoniła policja, która spisała mnie w drodze na trening za wznoszenie okrzyków o ambicji zajebania łódzkiej policji? ²

Przeszedłem do pokoju rodziców i zastałem ich w pozycji „usiądź i porozmawiamy”, usta zaciśnięte w białe kreski, wzrok wycelowany wprost we mnie. Usiadłem. Rozmowę rozpoczęła matka. Zapytała mnie czy wiem, co mógł znaleźć ojciec. Ojciec mógł znaleźć wiele rzeczy, nie chciałem więc zgadywać i odkrywać wszystkich kart. Odpowiedziałem, że pojęcia nie mam. Ojciec podniósł się, stanął na stole i sięgnął za kolumnę stojącą na szafie. Wyciągnął zza niej kasetę VHS i położył ją na stole.

Okładka przedstawiała panią i pana podczas wyjątkowo namiętnego seksu analnego. Węgierski tytuł obwieszczał coś o „anal” i coś o „terminator”. Zapytano mnie, czy mam coś do dodania. Nie miałem niczego do powiedzenia, otworzyłem pudełko i wyjąłem kasetę, włączyłem odtwarzacz i telewizor. Mimo protestów matki, które uciszyłem gestem „chwila, robię”, włączyłem film.

Wielkie jest prawdopodobieństwo, że w ten dzień, w tym miejscu, moja rodzina straciła resztki wiary co do mojej przyszłości. Telewizor rozświetlił się ostatnim odcinkiem „Czarodziejki z Księżyca”, który nagrałem dla innych nerdów ze szkoły. Jako jedyny posiadałem sprzęt i dość wolnego czasu wynikającego z wagarów. To jedyna kaseta, na której nam nie zależało i przeznaczyliśmy ją do skasowania. Schowałem ją z uwagi na okładkę.

1. Nie pamiętam czy już kiedyś o tym nie pisałem, to popularna historia wśród moich znajomych, postanowiłem więc zapisać ją i na przyszłość po prostu podawać odnośnik. ↩
2. Prawy pomocnik krzyczał, mnie spisali. Jak powiedział Pan policjant, kiedy odmówiłem wskazania winnego: „Chcesz mieć miękkie serce to musisz mieć twardą dupę”. ↩

Zadanie: przygotować dokument PDF zawierający wszystkie faktury wystawione przez system w ostatnim roku.

Problem: system nie zapisuje faktur w PDF-ach, są wyświetlane jako strony HTML na ekranie monitora i drukowane przy pomocy arkuszy stylów z odpowiednimi definicjami @media dla wydruków.

Problem: faktury, które trafią do dokumentu muszą wyglądać identycznie jak te dostępne w systemie. Napisanie zewnętrznego generatora, który na podstawie danych z bazy zapisze odpowiedni PDF będzie kłopotliwe i czasochłonne. ¹

Problem: programy, które potrafiły generować PDF z HTML-a nie potrafiły robić tego dobrze. Większość była szlachetnie nieświadoma istnienia definicji w style.css — pamiętajmy — celem jest identyczny wygląd.

Rozwiązaniem byłoby zautomatyzowanie wydruków przy pomocy przeglądarki. Nie miałem za bardzo pomysłu jak tego dokonać. Do tego dochodzi okienko przed wydrukiem, którego chyba nie da się oskryptować.

Pokarmiłem wyszukiwarkę różnymi słowami kluczowymi i znalazłem projekt wkhtmltopdf, który zrobił mi dzień. WebKit HTML To PDF to jak ławo zgadnąć program zawierający w sobie silnik WebKit i wypluwający na jego podstawie PDF. Czego można chcieć więcej? Potrafi używać osobnych stylów, interpretuje JavaScript (więc nie ma problemu z robieniem zrzutu aplikacji generującej wygląd przez dżejkłery czy co tam teraz jest modne do fruwania elementów) i zmienić automatycznie kolorystykę na odcienie szarości, co pomaga przy drukowaniu. Innymi słowy robi jedną rzecz i robi ją dobrze.

Przykłady: piotrpotera.com, bronikowski.com, riddle.pl ²

Jak widać “tekst jest tekstem”, obrazki się wczytały, zewnętrzne czcionki także zaskoczyły. Jestem miło zaskoczony. Faktury nadal się konwertują. Jeden testowy przebieg trwa około pięciu godzin. Tę noc spędzę w objęciach kawy.

1. dorzućmy do tego problem z kodowaniem, który powstał w wyniku dawnej aktualizacji MySQL-a do 4.1, która to wersja lubiła definiować latin1 dla pól tekstowych ↩
2. Strona Riddle się delikatnie popsuła. Nie żeby mnie to specjalnie dziwiło, on jest psuja od CSS, a wersji WebKita z którą zbudowany jest wkhtmltopdf na moim systemie nie znam. ↩

Stałem na przystanku i właśnie wtedy bóg zamrugał do mnie oczami miasta. Na rozkaz niesłyszalnego głosu uliczne lampy otworzyły swoje brudne klosze z sodowymi źrenicami.

Stałem tak, zdziwiony jak dziecko, podziwiając ten akt tworzenia. I stała się jasność. Krwiobiegiem ulic popłynęły tramwaje. Wczorajsze kałuże zatrzymały się na chwilę zdjęte chłodem.

Zimowe ulice strząsnęły z siebie ostatnich spacerowiczów. Oparty o wiatę przystanku podziwiałem swój oddech w powietrzu i dumałem nad smutnym faktem: coraz rzadziej rozważam, co by było gdyby. Gdybanie jest świetną rozrywką dla osoby, której zestaw problemów ogranicza się do następnej butelki wina, następnego blanta i wahań na rynku zupek gotowych do spożycia po zalaniu wrzątkiem. Ostatnio problemy ścięły włosy, założyły garnitury i wydoroślały. Siedzą gdzieś na brunchu debatując o najnowszych trendach we wnoszeniu opłat za farmę serwerów i paradygmatach w konsumpcji kredytów odnawialnych.

Co by było, gdyby wyłączyli oświetlenie w mieście? Zapytałem kiedyś o to w parku Zdrowie, nocą, patrząc w utopione świetlnym smogiem niebo. Wszyscy zgodzili się, że byłoby całkiem super. Sekundy później horyzont zgasł. Gdzieś w elektrowni musiał wyskoczyć bardzo duży bezpiecznik. Przyduszony narkotycznym dymem wysapałem z siebie monosylabę zdziwienia i ekscytacji. Na niebo wciągnięto planszę “przepraszamy za usterki”, razem z białymi kropkami gwiazd.

Co by było, gdyby wyłączyli oświetlenie w mieście? Pewnie by nam obrobili biuro. Dlatego nie zadaję sobie już tych pytań, rzeczywistość jest męcząca.

Gdyby baba miała wąsy, to z pewnością stałaby się rzecznikiem jakiejś firmy oferującej laserowy zabieg usuwania nadmiernego owłosienia, razem z kampanią wirusową i fanpage.

Bohdan sypiał w krzakach jałowca. Nie od początku do końca swojego życia, ale przez kilka dni, które spędziliśmy nad wodą. Bohdan miał sweter, skołtunioną brodę, potargane włosy i oddech pijaka. Trzy pierwsze elementy miały wkomponowane igły jałowcowego legowiska. Jak wszyscy obecni na tym wyjeździe, oddawał się prostym przyjemnościom: siedzeniem porankiem na brzegu zalewu z wędką, spożywaniu dużych ilości alkoholu kupowanego na kanistry od wycofujących się braci ze Wschodu, jedzeniu mielonki i puszczaniu bąków. Nie mogę przecenić wkładu tych rybackich wyjazdów w kształtowanie mnie jako obywatela i mężczyzny.

Od czasu do czasu, przy kolacji, odbieraliśmy też wykształcenie klasyczne. Bohdan zapytał mnie znad puszki mielonki:

• Emil, Ty się uczysz niemieckiego w szkole?
• Tak! Bardzo mi się podoba — tu się przedstawiłem z adresem, używając najlepszego akcentu podkradzionego z amerykańskich filmów o nazistach.
• To jak będzie “zmęczony” po niemiecku?
• Hmm — zrobiłem przerwę, która sugerowała że zapomniałem, ale z pewnością wiedziałem.
• Müde!
• Ach, właśnie.
• To tak jak w zdaniu, jak kolega wyciągał mnie w Berlinie do burdelu, powiedziałem mu “Thomas, ich bin zu müde”.

Bo Bohdan był sztandarowym biznesmenem tego okresu. Jak w piosence Big Cyca: “Renta, stypendium — wyżyć się nie da. Tu kupisz, tam sprzedasz — nie weźmie cię bieda”. Nie zadawałem sobie pytań o to, czemu biznesmen tej klasy, odrzucający zaproszenia do niemieckich burdeli, sypia w krzakach jałowca. Sam chciałem spać na dworze, ale mi zabroniono. W moim umyśle jasnym stało się, że tylko ktoś, kto trzyma życie w garści, może spać gdzie chce.

Wróciliśmy z wycieczki. Bohdan stał się częstym gościem w naszym domu. Przy stole przytaczał anegdotki z życia, zapamiętałem jedną, którą opowiadał nie bez dumy. Jego córka przekomarzała się ze swoją koleżanką o to, co mają lepsze i większe. Wygrała przez nokaut stwierdzając, że jej tata ma większe długi niż tata koleżanki.

Następnego dnia ojciec wziął mnie na stronę i jął mi tłumaczyć historię Bohdana. Kupił on do spółki z kimś młyn, z miłości do siebie wystawił sobie pieczątkę prezesa i nią całował dokumenty, wspólnik zabrał forsę i wyparował. Co mi było po tej wiedzy? Otóż prezes upadłego młyna chciałby pożyczyć ode mnie telewizor. ¹ Poruszony historią zgodziłem się, uprzedzając, że bardzo będę się cieszył jak mi go szybko zwróci, bo brak telewizora odcina mnie od komputera, a nie mam zamiaru walczyć z matką o dostęp do tego w pokoju, bo ogląda się na nim Izaurę.

Kręcąc się na fotelu, dwadzieścia dwa lata później, dumam sobie nad biznesem w ogóle. Dumam bez telewizora, który pożyczył ode mnie Bohdan, a którego nigdy nie zwrócił. Gdybym wyciągnął wcześniej wnioski ze spotkania z królem jałowcowego zamku, to może żyłoby mi się łatwiej. Trzeba okradać głupszych (którzy wystawiają sobie pieczątki dla picu), albo słabszych i naiwnych. Najlepiej kogoś, kto dziedziczy wszystkie te trzy cechy i dzięki temu jest pracownikiem wprost idealnym.

1. dla ludzi z innej epoki, kiedyś podłączało się komputery do telewizorów ↩

Świat wybitnie zorganizowany

“Kiedy umażesz się majonezem sięgając do klawiatury, to znak, że czas już posprzątać na biurku”. To lub bardzo podobne zdanie wyszeptałem kiedyś komunikatorem do ucha czy też oka Shota. Zdanie to unaocznia czytelnikowi, że lubię majonez na tyle, aby przynieść kanapkę z nim do centrum dowodzenia, jakim jest biurko, i że czasem potrafię zrobić dookoła siebie burdel. W sensie czysto platonicznym: skarpetki-na-podłodze, nie kurewki-za-pieniądze.

I tak jak mogę bez problemu przejść nad kolekcją brudnych kubków, co do których dostaję już listy z Instytutu Geografii od profesorów, którzy chcieliby pobrać próbki warstw taniny i dowieść, że zeszły czwartek odbył się zgodnie z planem, mimo fatalnej pogody, to nigdy nie przepuszczę jednak plikowi na twardym dysku, który zawieruszył się w “złym” miejscu. Dostaję bolesnych skurczy widząc u kogoś katalog “różne”, w którym zbiera swoje wiersze.txt, swoje filmy.avi, wspomnienia z wakacji.jpg i mu to nie przeszkadza. Kiedy ty czy on ściągacie wszystko na Pulpit, bo tam się znajdzie, bo pod ręką jest, a potem to gnije jak mięso, które utkwiło w dziurawym zębie.

Komputery to prawdopodobnie jedyna dziedzina mojego życia, którą kontroluje w stopniu zadowalającym, pozwalam więc sobie na rozwijanie mojego kompulsywnego stosunku do porządku (a jest to porządek szyty na miarę starych zamordystycznych państewek, gdzie “strzelać, potem zadawać pytania” jest drugim punktem konstytucji) i nie zwracam uwagi na łzy bliskich mi osób, którym wykładam ze szczerością, że ich top-posting w e-mailu zepsuł mi wątek, przez co mam rozwalony dzień, i jak oni się czują z tym i czy chcą porozmawiać z moimi klientami, skoro już próbują niszczyć moją komunikację ze światem.

Nie jest to wielkie upośledzenie. To takie kuśtykanie na jedną półkulę mózgu. Większość ludzi wie, że nie idzie się tym zarazić kropelkowo czy też przez stosunek seksualny. Mój większy problem stanowi chęć sprawdzania nowych rzeczy. Ten stan przypomina kogoś, kto porażony arachnofobią rozwija w sobie talent do odwiedzania kilkudniowych paneli naukowych o pająkach, a pod wpływem wielu mądrych ludzi i ich opinii (a i własnej ciekawości) zakupuje pająka, by co wieczór podskakiwać z krzykiem “Kurwa, jaki wielki pająk!” i łapiąc się za serce przetrawiać fakt, że ma go na własne życzenie.

“Telepatia bez mózgu”

Tłumaczyłem mojej siostrze fenomen Internetu. Było to w czasach, kiedy kobiety były kobietami, mężczyźni mężczyznami, modem 14.4K był luksusem, a do snu gwizdałem sobie nośną 0202122. Jakieś czternaście lat temu. Tłumaczyłem jej, że tu, teraz, mogę wysłać wiadomość do kogoś mieszkającego w Afryce i on ją otrzyma nie za miesiąc, nie za tydzień, a za kilka sekund. Była to fantastyczna wizja. Świat skurczył się niczym tandetna podkoszulka po drugim praniu.

Wtedy nie zadałem sobie pytania, czy ja mam coś do powiedzenia temu komuś i czy ten ktoś ma mi do powiedzenia coś, co będzie interesujące. Dziennie otrzymywałem trzy e-maile, które czytałem z najwyższą uwagą i na które odpisywałem godzinami (rekord to prawie sześćdziesiąt kilobajtów relacji z osiemnastki znajomych, na którą Maciek nie odpisał do dziś w całości).

Przewijamy do 2010 roku. Dziś otrzymałem 62 e-maile, większość skasowałem bez czytania. Te, na które odpisałem, składały się z kilku linii. Kanały RSS wyprodukowały 174 nowe wiadomości, połączone siły Facebooka, Blipa i Twittera dorzuciły kolejny tysiąc postów. Przegadałem ponad godzinę przez Skype. Przeczytałem kilka wątków na tym i owym forum.

Napisałem czterdzieści linii kodu.

Po całym dniu wiem mniej, niż wiedziałem, gdy podnosiłem zwłoki. Rozwiązałem zero problemów, doszły dwa nowe. Nie uczę się już nowych rzeczy, spędzam czas na kasowaniu informacji, ignorowaniu informacji, zarządzaniu informacjami, przekazywaniu informacji. Mija dwudziesta godzina przed klawiaturą i nie czuję abym wyprodukował coś, co ma jakiś sens, tak z osobistego jak i zawodowego punktu widzenia.

Zbudujcie, a przyjdą. Przyjdą. Przyjdą. Przyjdą.

Google wydało dziś nową zabawkę, Google Buzz. Poczułem się pokonany. Totalnie pokonany, jak młody partyzant pochwycony przez wroga. Siedzę tu i patrzę jak moje miasto jest niszczone, matki i córki gwałcone na mojej ziemi, mężczyźni rozstrzeliwani. To był kiedyś mój komputer. Teraz jest to komputer społeczności i choćbym się wyrywał, kopał i szarpał, to mogę być z nimi, albo z nimi, ostatecznie z nimi.

Wszystkie znaczenia trafił szlag. Na Facebooku moim przyjacielem jest Piotr Petrus. Wymieniamy się czasem e-mailami. Na Facebooku moim przyjacielem jest Joel Watson. Dorzucam się na jego komiks i podcast. To fantastyczni ludzie, ale z pewnością nie przyjaciele. Tak to już jest, wszyscy jesteśmy przyjaciółmi. Doubleplus good w nowomowie. Ale to mniejszy problem.

Większy problem leży w tym, że Joel’a śledzę też na Twitterze. Automat puszcza te same informacje tu i tu, czytam więc dwa razy. Są osoby, które śledzę na Blipie. Dzięki wtyczkom dodają oni swoje informacje na Facebooka i Twittera. Wczorajszy tekst Czerskiego dostałem przez RSS, Facebooka i jeszcze e-mailem do kogoś. Patryk Zawadzki jest encyklopedią dziwacznych odnośników. Google automatycznie dodało go do “obserwowanych” w Google Readerze, bo wymieniamy się e-mailami. Większość rzeczy trafia do mnie dwa razy, od dziś będzie trafiać trzy razy, bo Google Buzz pożywia się informacjami z wcześniej wspomnianego czytnika RSS.

Wiem, że mogę nad tym zapanować. Przestać obserwować kogoś na Twitterze, ukryć statusy na Facebooku, obciąć listę kanałów, przestać w ogóle czytać. Hydra informacyjna wypuszcza dwie nowe głowy na miejsce tej ściętej. Mogę pokasować konta, tak jak gościu uzależniony od methu może przestać robić laskę za kolejną działkę.

Nowe oświecenie

Wiem co jecie, jakiej muzyki słuchacie, gdzie łazicie. Z większością z was nie miałem okazji napić się wina w ciepły letni dzień i wymienić opinii co do drużyn piłkarskich. Google wie o mnie więcej niż moja dziewczyna. Facebook kradnie moje komentarze, bo z próżności dodałem swoją stronę do odpowiedniego katalogu. Znam meme o penisie Lady Gaga. Nie wiem kto to jest Lady Gaga. Żyję w świecie, którego byłem adwokatem i promotorem. Połączonego świata w którym nieskrępowana informacja jest w zasięgu ręki. Jestem wybitnie poinformowanym kretynem.

Zdjęcie wykonane przez WSDOS na licencji Creative Common.

Telefon

Studzienki zapchały się śmieciami i rzygały na krzywe chodniki. Lampy oświetlały ulice trupim światłem, a ludzie zdawali się wymykać chyłkiem z okolicy. Nieogłoszona godzina policyjna wybiła.

Dookoła brudnych ulic tłoczyły się ślepe budynki, w których czynsz płaci się raz na jakiś czas. Nory sypialne dla niewykwalifikowanych robotników, domowe żłobki matek tak wielu dzieci, że skończy się imiona świętych. Miejsce, gdzie zakwitła specjalna odmiana kapitalizmu: samozałatwizm. W obrębie kilku ulic można znaleźć wszystko. Odrobinę miłości, radość zgniecioną w małe porcje opakowane w aluminium, lokalnych sędziów wydających szybkie wyroki, pożyczkę na bardzo niekorzystny procent z kolanami w zastawie, kogoś kto pomoże wyrównać szanse (pierwszy magazynek gratis) na zaistnienie w świecie. Długie ramie sprawiedliwości wzdrygało się przed sięgnięciem po łokieć w rzekę gówna, więc wszystko toczyło się swoim tempem odmierzanym bezgotówkowymi przelewami krwi.

Nie można powiedzieć, że ludzie żyjący tam byli jakoś szczególnie źli. Od ludzi żyjących w innych częściach miasta różniła ich tylko częstotliwość, z jaką spoglądali na mur w ślepym zaułku swojego życia. Ciągłe lądowanie na końcu drogi bez wyjścia rozwinęło w nich talent wybijania dziury własną głową lub wspinania się. Rozłupana czaszka, podarte spodnie i twarde ręce były wliczone w koszta, bezkompromisowość była darem niebios.

Drewniane schody. Drewniane drzwi. Drewniane drzwi się nie domykają, sparciały dawno temu. Za nimi ściana i skrzynki pocztowe. Wszystkie otwarte. Pocztą przychodzą tylko rachunki i życzenia świąteczne. Jednych i drugich się nie kradnie. Dalej lista mieszkańców, nieaktualna od zawsze. Schody, piętra i drzwi. Za jednymi z nich czyjaś córka, czyjaś matka, czyjaś babcia: święta trójca na głodowej emeryturze. Podczas wysiłku wojennego pracowały w fabryce silników. Silniki były potrzebne. Potem wrócił mąż, przyszło dziecko, mąż odszedł. Historia tak banalna, że mogłaby się pod nią podpisać większość kobiet z budynku, w którym nie kradnie się tylko życzeń i rachunków.

Ludzie w takich miejscach rozwijają jeden talent, zgodnie z darwinistyczną teorią doboru naturalnego. Każdy potrafi dodawać w głowie do setki, zna różnicę między gramem a dekagramem. Za drzwiami mieszkań dzień w dzień dokonują się cuda ekonomii i arytmetyki. Jak nakarmić pięć osób, dwa gramy haszyszu z półgramowej kostki.

W pokoju zapada decyzja. Jest to decyzja przemyślana, poparta wynikami obliczeń, które roją się na kawałku kartki. Stara kobieta, która zastawiła swój medal za wkład w wysiłek wojenny, bierze swój woreczek z monetami i odbywa powolną podróż do jedynego czynnego automatu telefonicznego. Schodek-schodek-schodek-oddech. Otwarte tu i ówdzie drzwi tworzą system stereo. Kanał lewy: kłótnia małżeńska. Kanał prawy: dziecko z gorączką bada pojemność własnych płuc. Schodek-schodek-schodek-półpiętro-oddech. Kanał lewy, kanał prawy, otwarte okna skierowane w zamkniętą nieckę podwórka. Uniwersalny odgłos pieprzenia się. Darmowa zabawa dla wszystkich, cieszy się wielką popularnością wśród samozałatwistów.

Wiszący telefon był centrum biznesowym. Wystarczająco anonimowy, żeby zaspokoić paranoję sprzedawców. Nakarmiony monetą, wydał z siebie sygnał tonu.

• Halo? To ja, babcia B. Tak. Właśnie policzyłam i powinno się udać. Wiesz, ile teraz wszystko kosztuje. Nie, nie mogę sama. Wiesz, że nie mogę iść nawet do sklepu, a wieczorami kręci się tu wielu meneli. Czemu nie wyślesz C.? Nic się nie stanie, C. ma łeb na karku. — B. słuchała przez chwilę szybkiego i ostrego tonu dochodzącego z słuchawki — Wiem. Nie da się zrobić omletu bez rozbijania jajek. Wyślij ją.

Odłożyła słuchawkę i zatarła ręce.

Podróż

C. zrzuciła plecak na podłogę. Woda mineralna, poręczna pałka, osiem owiniętych w aluminium kostek. Nóż w kieszeń, bardziej dla poprawy samopoczucia, bo gdy dojdzie do walki, to lepiej uciekać. Bluza z kapturem.

• Mamo, wychodzę!

• Idź, tylko uważaj na siebie. Zadzwoń po wszystkim i nie zapomnij zrobić zakupów wracają.

Ruch o tej godzinie, nawet w tej części miasta, gdzie żyli ludzie z prawdziwymi życiorysami, był znikomy. Gdzieniegdzie spóźniony właściciel psa przestawał z nogi na nogę w oczekiwaniu na zasranie wspólnego, więc niczyjego trawnika. Równo rozstawione latarnie rzucały snopy światła we mgle, tworząc iluzję estradowych reflektorów, w których blasku okoliczni ludzie odgrywali scenę spaceru, palenia papierosa i oczekiwania na komunikację miejską.

Autobus się nie spóźnił. W mieście autobusy się nie spóźniają. Są zawsze w odpowiednim dla kierowcy momencie. C. usiadła na fotelu, oparła głowę o szybę i oddała się komunikacyjnemu nieistnieniu. Jedynemu sposobowi na podróż, gdy za oknem zmieniają się tylko numery domów i ulice, ale nie zmieniają się widoki. Miejsce w autobusie kurczyło się i powiększało, gdy do środka wpływały i wypływały krwinki miasta. Puls serca odmierzany przystankami przy centrach handlowych i granicach dzielnic. Gdy dojechali do przystanku C., autobus był już prawie pusty. Jechała ona i kilka osób, przy czym tylko ona świadomie, bo reszta zdawała się spać lub nie być w stanie określić swojego miejsca na trójwymiarowej matrycy X, Y i ogólnego sensu życia.

Teraz prosto. Trzeba pamiętać o odpowiedniej postawie. Sylwetka wyprostowana, ale niewyzywająca. Nie obracać się przy każdym odgłosie. Na szczęście droga do B. nie wiedzie przez wiele punktów zapalnych. Trzeci zakręt, przy szkole i stąd już kawałek.

• Hej?

Nie zatrzymywać się. Idziesz dalej nie zdradzając, że usłyszałaś.

• Hej? Hej!

Ręka w panice przesunęła się do kieszeni i ścisnęła nóż. Pozostaje mieć nadzieję, że kroki, które za sobą słyszy, należą do niewidomej kostki masła, bo tylko wtedy ma szansę czegoś dokonać tą finką.

• Hej? - coś chwyciło ją za ramię. Odwróciła się na pięcie z uniesionymi rękoma.

• Spokojnie, spokojnie. Spokojnie!

Kobieta, która zaczepiła C., miała na sobie coś, co mogło być kiedyś suknią wieczorową. Jej uśmiech ozdabiała szminka nakładana z przekonaniem, że ilość zdecydowanie pokonuje jakość, i prawie kompletne uzębieniem. Kiedy mówiła, przekrzywiała delikatnie głowę i nerwowo wyłamywała palce z długimi paznokciami pokrytymi popękanym lakierem.

• Tak sobie myślę. Tak sobie myślę. Nie bierz mnie tylko za wariatkę. Tak sobie myślę, że możesz poratować siostrę. W potrzebie siostrę.

C. patrzyła na nią w ciszy. Była jeszcze przerażona nieoczekiwanym zatrzymaniem.

• No więc, więc? — dopytywała tamta — Masz? Bo widzisz. Ja już nic nie mam od tygodnia, a wiesz, wiesz, że jest źle. A jak będzie źle, to już nic nie zarobię. Bo ja jestem tancerką, kilka ulic stąd, egzotyczną jestem.

Wykonała chwiejny obrót, złapała za brzeg spódnicy i uniosła nogę w pozorowanej wersji ulicznego kankana.

• Ale ja niczym nie handluję. Niczym. — powiedziała wreszcie C.

• Handluję. Pewnie, że nie. Tragarza poznam, poznam. Nie raz Cię widziałam. Do tej kurwy nosisz, do tej B. A ona mi już nie da, bo kiepsko z pieniędzmi.

Normalnie próbowałaby zignorować lokalny element, zwłaszcza pod postacią rozsypującej się kobiety, ale coś w postawie tamtej sugerowało, że szaleństwo jest jej alternatywną drogą do prowadzenia dialogu. I że będzie z tego wtedy kupa problemów. Usiadła na krawężniku i otworzyła plecak, wyciągnęła jedną z aluminiowych kostek i przy pomocny noża uniosła małą część na wysokość oczu. Towarzyszka usiadła obok niej i poklepując się w uda z radości powiedziała:

• Wiedziałam, że siostrze pomożesz.

Odgłos wciągania proszku, chwila ciszy. C. patrzyła, jak tamta czyści ostrze noża palcem i wciera resztkę pyłu w wargi. Profilaktyka dentystyczna dla ćpunów. Częstowana zamrugała, a później przeciągnęła się jak kot po wyjątkowo dobrej drzemce w słońcu.

• No, to jest, kurwa, to. Dzięki. Ha. Jestem Ci winna. Jak coś, to wiesz.

• Nie ma sprawy, muszę iść.

C. zbierała swoje rzeczy patrząc, jak kobieta odchodzi sztywnym krokiem. Trzeba będzie wytłumaczyć B. brak. Koszta prowadzenia biznesu. Darmowa dawka. Trudno.

Wizyta

Drewniane schody. Drewniane drzwi. Drewniane drzwi się nie domykają, sparciały dawno temu. Za nimi ściana i skrzynki pocztowe. Schody, schody. Pukanie do drzwi.

• Kto? - zapytała B.

• Ja. Przyniosłam sprawunki.

Drzwi otworzyły się na szerokość, na jaką pozwolił łańcuch. Oko B. łypnęło na boki, po czym drzwi stanęły otworem.

• Herbaty się napijesz? Głodna jesteś?

• Nie, nie. Miejmy to już za sobą. Po drodze spotkałam jakąś ćpunkę. Nie wyglądała groźnie, ale wiesz jak jest. Kosztowała mnie działkę za siedemdziesiąt.

• Dziady pierdolone, starowinkę ograbiać - powiedziała z uśmiechem B. - Nic, podniesiemy im trochę cenę i się zwróci. Nie martw się.

Plecak wylądował na stole, obok krzyżówki i elektronicznej wagi. B. rozpoczęła narkotykową buchalterię.

• Skoczę do ubikacji i muszę znikać — powiedziała.

• Mhm.

B. z miną zadowolonego profesjonalisty układała małe paczuszki. Za mamusię, za tatusia, za babcię, za dziadka. Ktoś zapukał do drzwi. B. niechętnie podniosła się od ulubionego zajęcia.

• Kto?

• Ja. Chciałam coś.

• Forsę masz?

• Nie mam, nie mam. Wiesz, że nie mam. Ale mam złoty pierścionek, ukradłam. W barze ukradłam. Pomóż siostrze.

Klientka usiadła na wprost B., która oglądała pierścionek. Był wart z połówkę.

• Mogę Ci dać — przerwała B., patrząc na gościa — czemu masz takie wielkie oczy, co?

• Naćpałam się, za darmo — mówiąc to ćpunka wyciągnęła pistolet i przyłożyła do czoła B.

C. odczekała w ubikacji trzydzieści sekund. Nigdy nie wybiegać na odgłos wystrzału, trzeba się nauczyć. Strzelający zwykle jest podekscytowany i może strzelić znów do szybko pojawiającej się na horyzoncie osoby. Wyjrzała ostrożnie za drzwi. Ciało B. leżało z rozrzuconymi rękoma, drzwi były otwarte i dało się łatwo stwierdzić deficyt heroinowy. Zamknęła drzwi, przemyła twarz i ręce. Wyciągnęła chusteczkę. Wytarła kran. Zamknęła drzwi, wytarła klamkę. Podniosła zrzucony plecak i delikatnie przestąpiła nad ciałem. Musi się wynosić, policja będzie tu za niecałą godzinę. Trzy godziny pracy i nawet pieniędzy z tego nie będzie.

Wiszący telefon był centrum biznesowym. Wystarczająco anonimowy, żeby zaspokoić paranoję sprzedawców. Nakarmiony monetą, wydał z siebie sygnał tonu.

• Halo? Mamo, już wracam. Nie, były kłopoty. Właściwie są kłopoty. B. zakończyła karierę w biznesie. Raptownie. Klient. Nie, nic mi się nie stało. Mamo, nie płacz, B. będzie handlować nawet w niebie. Może inni dilerzy trafili tam wcześniej i dlatego Bóg zrobił nam taką zjebaną rzeczywistość, co, mamo? No. Do zobaczenia w domu.

To był trzeci tydzień lata, na które nie zasłużył. Tak jak i jego kumpel z ulicy, został w tej samej klasie na drugi rok. Właściwie to go wyrzucili, ale rodzice nie wiedzieli, było ciepło i było boisko. Problemy mają to do siebie, że poproszone, ustawiają się grzecznie w kolejce, czekając na swoją kolej.

Kumpel z ulicy, Radek,wychowywany w porządnym domu przez porządnych rodziców, z porządnymi dziadkami piętro niżej i Polonezem w kolorze morskim w garażu, był takim samym leniwym draniem. Mimo to cała wina za za słabe wyniki Radka spadła na niego, prowodyra bez powodu. Matka Radka pokonywała co jakiś czas trzysta metrów dzielących oba domy, żeby wspomnieć jego rodzicom o złym wpływie na jej syna.

Boisko było letnią mekką złych dzieciaków i trochę lepszych, ale nie na tyle, by je nazwać dobrymi. Po serii meczów, kiedy nogi odmawiały już posłuszeństwa, siadali i rozmawiali o tym, co będą robić w przyszłości. Ktoś chciał być mechanikiem samochodowym, inny, ku ogólnej aprobacie i zrozumieniu, chciał przelecieć Martę. Wszyscy chcieli zostać piłkarzami.

Było lato, na które wielu nie zasłużyło, i nie było pieniędzy. Radek zaczął właśnie palić papierosy, Sobieskie czerwone. Jego matka paliła inne. Podkradanie jej szlugów było ostatecznością. I tam, gdzieś na starej betonowej płycie, pozostałości prac budowlanych, urodził się pomysł. Można przecież okraść niedaleki skład budowlany. Trochę cementu, trochę aluminiowych przewodów nawiniętych na szpule. Z nudów często przeskakiwali przez płot i ganiali się ze stróżem i jego psem, wiedzieli więc, na jaką odległość można się zapuścić.

W trzecim tygodniu i drugim dniu wakacji, na które nie zasłużył, przyszedł na boisko. Z daleka nie wyglądało to dobrze. Ludzie stoją w grupie, piłka leży gdzieś przy narożniku.

Zakładał, że ma to związek z nalotemd zieciaków z dzielnicy za szkołą. Trzeba będzie kopać się po głowach i prawdopodobnie ktoś się popłacze, a ktoś będzie miał wstrząśnięcie mózgu. Ktoś ukradnie piłkę i trzeba będzie zaplanować odwetowy wypad na trzeci dzień trzeciego tygodnia.

Grupa zebrała się jednak nie wokół leżącego na ziemi przeciwnika trzymającego się za głowę i przyznającego, że jego matka jest kurwą. Na ziemi leżały kable w oplocie. Zapytany o ich wartość odpowiedział, że aluminium zawsze jest w cenie i prawdopodobnie uda się to zepchnąć jakimś frajerom. Problem był tylko z oplotem, którego nie dało się łatwo zdjąć.

Rozpalili więc ognisko i cisnęli w nie zwój.

Rozpoczął się mecz. Były kontrowersyjne sytuacje, leniwy doping młodszych sióstr i obtarte kolana.

Przerwało go pojawienie się samochodu. Była to nowość, zwykle przerywał go strajk któregoś ze skrzydłowych.

— Hej, jakieś chuje kradną nasze kable! — zawołał Przemek

Grupa nastolatków otoczyła dwóch dorosłych przyglądających się ognisku.

— To wasze kable, chłopcy?

— Jasne, że nasze. A co?

— Chcielibyśmy je kupić.

— Ale po co wam tyle aluminium? — zapytał on.

— Prowadzimy firmę, która robi anteny.

Wyjaśnienie wydawało się to mało prawdopodobne, ale w fachu drobnych złodziejaszków nie zadaje się zbyt wielu pytań, by samemu nie być pytanym.

Rozpoczęli ładować bagażnik. Nagle kątem oka zauważył czarny pojemnik, który widział już kilka razy podczas meczów. Popatrzył na Radka i drugą osobę, która właśnie prowadziła ostre negocjacje co do ceny, i wykonał w kierunku innych gest “spieprzamy”. Rozchodzili się od niechcenia, doświadczeni w sztuce znikania. W połowie boiska dogoniły ich odgłosy dwóch ciał rzucanych na maskę i okrzyk — Stać! Policja!

Każda z okolicznych uliczek ugościła dwie lub trzy uciekające osoby. Strategia przetrwania. Kiedy stał tak zasapany, pewien, że pogoń już odpuściła, uśmiechnął się do Przemka i powiedział — Wiesz co powinniśmy zrobić? Powinniśmy iść do rodziców Radka.

Czyste podwórko i guzik dzwonka na klatce schodowej. Otworzyła matka. Oznajmiła, że Radka nie ma. Potwierdzili, że rzeczywiście i że dziś na noc prawdopodobnie nie wróci. Podniesiony głos i ściśnięte usta. Jak to nie wróci na noc? Bo, proszę pani, wie pani, Radka zabrała policja za kradzież. Krzyk, otwierające się drzwi, przeklinająca rodzina, babcia w ataku paniki. Dobrze wykonana robota.

Było wczesne popołudnie, był dobry mecz, uciekli policji, doprowadzili do płaczu matkę kumpla. Przed nami jeszcze tyle czasu, na który nie zasłużyli. Byle tylko Radka szybko wypuścili. Może popełnił błąd, ale potrzebowali go na skrzydle, z fajką w zębach, postawionym kołnierzykiem podrobionej koszulki Manchester United z napisem Eric Cantona. Ich własny l’enfant terrible.

Przylazł do mnie po raz kolejny taki link. Dwa razy przylazł przez RSS, raz przylazł e-mailem. I pewnie ktoś jeszcze mi wspomniał. Link prowadzi do artykułu zakończonego opowiadaniem o skrzypku, co grał ludziom i o tym, że ludzie go nie kochali. Co wskazuje na nasze ostateczne zdziczenie, upadek kultury, nieokiełznany konsumizm i triumf cywilizacji śmieci, czy też śmierci.

Grał im pięknie, grał im na drogim instrumencie. A oni, że tak zacytuję zrozpaczonego bohatera — “[…] nawet nie odstawiali od ucha komórki”.

Uważam się za człowieka kulturalnego. Byłem z własnej woli w budynku teatru, nawet raz na przedstawieniu, dostałem kiedyś darmowe bilety do Opery i poszedłem, czytam na kiblu i nie sikam w McDonald’s. Można śmiało stwierdzić, że jestem w czubie reprezentantów kultury w Polsce. Mimo to, grający na ulicy skrzypek mnie nie interesuje. Nawet gdyby miał dwie głowy i jedna byłaby rudowłosą azjatycką ateistką z ciągotami do czerwonego wina i horrorów klasy B. Bo widzi Pan, Panie autorze tekstu i Panie Zrozpaczony Muzyku, ja jestem na ulicy w najbardziej trywialnym celu. Przemieszczam się z punktu A do punktu B, omijając psie gówna, ulotki szkół języków i skrzypków.

Ludzie wracający do domu po pracy w kopalni zegarków nie zatrzymają się, aby rozważyć szczególnie udane allegro. Ludzie umawiający się właśnie na randkę przez telefon komórkowy nie przystaną rozważyć historii skrzypiec. Piesi nie mają nawet narzędzi do oceny jakości muzyki granej dla nich. Osoby, którzy tego nie rozumieją, określam zwrotem “Janek jest bardzo utalentowany i bardzo głupi”.

Eksperymenty takie służą tylko i wyłącznie jako obciążnik do reportaży w gazetach. Są obliczone na gilgotanie naszej lewicowej wrażliwości, żebyśmy znad zakładki z E-Faktem mogli poczuć się częścią grupy, którą martwi stan kultury. Lepszym eksperymentem byłoby wynajęcie jakiejś dobrej salki, gdzie można w spokoju posłuchać recitalu i rzucenie informacji na jedno z lokalnych forów. Problem w tym, że “eksperyment” (bo to z prawdziwym eksperymentem nie ma nic wspólnego) został przygotowany pod tezę, którą autor ułożył sobie w głowie.

Jeżeli fakt olewania kolejnego grajka w plątaninie ulic miasta ma świadczyć o kondycji kultury, to ja mam lepszą teorię. Inni klienci nocnego punktu doładowań alkoholu i tytoniu nie witają się ze mną, wchodzącego wprost z deszczu w objęcia ciepłego i oświetlonego sklepu, nie potrząsają mi prawicą i nie śmieją się jowialnie. Znaczy, że duch przyjaźni i miłości też przepadł.

Albo na wszystko jest miejsce. Albo mam słuchawki. I nie słyszę skrzypków czy też uprzejmie pijanych współkolejkowiczów.

Ustalmy dwie prawdy o kopiach bezpieczeństwa zwanych po polsku “bakapem”. Prawda pierwsza: ludzie dzielą się na dwie grupy. Ci, którzy robią backupy i ci, którzy będą robić backupy. Prawda druga: jeżeli nie masz danych w dwóch miejscach, to nie masz danych w ogóle. Widząc ostatnie wpadki w wykonaniu Apple (“Nie zapraszaj gości. Goście nie ściągają butów i kasują Twoje konto domowe“) i partnerstwa Microsoft/Danger (“Dajcie nam swoje dane. Po co Wam lokalne pliki na przenośnych urządzeniach. Mamy taką serwerownię i… OK, straciliśmy wasze dane. My bad”) postanowiłem napisać dwuczęściowy artykuł o tym, jak przy pomocy narzędzi dostępnych w każdej szopie i kuchni uchronić swoje dane przed katastrofą.

W pierwszej części zajmiemy się prostą metodą tworzenia kopii danych. Cała instrukcja przeznaczona jest dla użytkowników *NIX-owych, użytkownicy Windowsa mogą też wziąć udział w zabawie po zainstalowaniu Cygwina z odpowiednimi pakietami.

Użytkownicy OS X mają wszystkie niezbędne programy na miejscu. Mimo to radziłbym się uzbroić w Macports i XCode, bo Apple ma tendencję do dostarczania aplikacji, o których użytkownik Debiana mówi: W mordę, jakie to stare. Użytkownicy Linuksa i *BSD sprawdzają, czy mają zainstalowane pakiety rsync i openssh-client.

W pierwszej hipotetycznej sytuacji będziemy synchronizować dane z komputera użytkownika na serwer przy pomocy SSH. Na końcu uzyskujemy kopię naszego katalogu domowego. Zamykamy książeczki, otwieramy terminale.

Na początek słowo o kluczach. SSH pozwala logować się do zdalnych systemów przy użyciu kluczy. Znaczy to tyle, że Wasz komputer ma ukryty w katalogu .ssh plik id_rsa i id_rsa.pub. Możemy powiedzieć maszynie, żeby logowała nas przy użyciu naszego klucza publicznego bez hasła. Jest to ważne w naszym przykładzie, bo chcemy uzyskać kopię automatycznie.

Wirtualny administrator założył Wam specjalne konto na wielkim i wspaniałym serwerze o nieograniczonej przestrzeni dyskowej: backupEmila@example.com. Sprawdzamy czy jesteśmy w posiadaniu kompletu kluczy we własnym katalogu domowym.

%ls .ssh/
id_rsa  id_rsa.pub  known_hosts

Jeżeli nie widzicie plików id_rsa* to znaczy, że musicie wygenerować sobie klucze na własną rękę. Odpalacie więc polecenie ‘ssh-keygen -t rsa‘ i na pytanie o passphrase wciskacie Enter. Nie chcemy hasła do naszego klucza.

% ssh-keygen -t rsa
Generating public/private rsa key pair.
Enter file in which to save the key (/home/emil/.ssh/id_rsa):
Created directory '/home/emil/.ssh'.
Enter passphrase (empty for no passphrase):
Enter same passphrase again:
Your identification has been saved in /home/emil/.ssh/id_rsa.
Your public key has been saved in /home/emil/.ssh/id_rsa.pub.
The key fingerprint is:
6f:53:8b:69:79:2c:6e:fc:ef:a6:6b:bc:83:d8:8e:53 emil@jamaica

Proces generowania może wyglądać delikatnie inaczej na Waszych komputerach. Ostatecznie mamy swoje klucze. Teraz trzeba przegrać klucz publiczny na serwer, który będzie trzymał nasze kopie danych.

% scp .ssh/id_rsa.pub backupEmila@example.com:/home/backupEmila

Program scp kopiuje pliki przez SSH. Zwróćcie uwagę na drugą część, która składa się z następujących elementów: login@host:/path. Musicie więc znać ścieżkę do swojego katalogu domowego, który nie zawsze znajduje się w /home (na OS X będzie na ten przykład w /Users). Podajecie hasło i klucz publiczny powinien być już na miejscu. Zalogujcie się normalnie na zdalny system

ssh backupEmila@example.com

Sprawdźcie, czy macie już katalog .ssh; jeżeli nie, należy go stworzyć. Teraz powiemy systemowi, że nasz publiczny klucz wpuszcza Nas jak bramkarz ekskluzywnego klubu na widok ryja z Faktu, czyli bez pytania.

cat id_rsa.pub >>.ssh/authorized_keys

Stworzylismy plik .ssh/authorized_keys w którym składowane są publiczne klucze. Wylogowujemy się i logujemy ponownie. Tym razem powinno przejść bez hasła. Jeżeli nie udało Ci się zalogować bez hasła, to prawdopodobnie masz jeszcze szanse na jakąś karierę, nie wiem, w polityce chyba wiele nie trzeba, musisz tylko dobrze wyglądać w krawacie.

Spróbujmy coś przegrać używając rsync. Stworzymy sobie katalog zupa_z_zabawkami na lokalnym komputerze, wrzucimy tam kilka dziwnych plików i zobaczymy, co nam z tego wyjdzie.

% rsync -zaP zupa_z_zabawkami backupEmil@example.com:/home/backupEmilla/zupa_z_backupami
building file list ...
1212 files to consider
zupa_z_zabawkami/apt/
zupa_z_zabawkami/apt/apt.conf.d/
zupa_z_zabawkami/apt/listbugs/
zupa_z_zabawkami/console-tools/
zupa_z_zabawkami/console/
zupa_z_zabawkami/cron.d/
zupa_z_zabawkami/cron.daily/
zupa_z_zabawkami/cron.hourly/
zupa_z_zabawkami/cron.monthly/
zupa_z_zabawkami/cron.weekly/
[...]
sent 36339 bytes  received 20 bytes  14543.60 bytes/sec
total size is 30671705  speedup is 843.58

Możemy się zalogować na maszynę z kopiami i sprawdzić, czy rzeczywiście kopia została utworzona. Jeżeli nie: polityka.

Dwa słowa o parametrach. W man-page od rsynca jest ich kilka trylionów. Zajmiemy się tylko trzema ważnymi z punktu widzenia backupu. Resztę poznacie na własną rękę.

• -zaP “prześlij spakowane z zachowaniem atrybutów plików,
• —exclude=Desktop/p0rn/bardzo_nielegalne wyłącza ścieżkę z tworzonej kopii,
• —delete (i wariacje jak —delete-after) kasują pliki, które zostały usunięte ze źródła. Musicie się zastanowić, czy chcecie trzymać wszystkie pliki i mieć szansę wyciągnięcia jakiegoś pochopnie skasowanego, czy też zależy Wam na archiwum 1:1 z oryginałem.

No cóż, teraz należałoby zautomatyzować ten proces. Użyjemy do tego Crontaba. Nie będziemy się bawić w skrypty, wpiszemy po prostu wymaganą linię do konfiguracji.

%crontab -e
00 17,8 * * * rsync -zaP --delete --exclude=Desktop/p0rn /home/emil backupEmil@example.com:/home/emil/snapshot

Z crontabowego na nasze: skopiuj wszystko z katalogu domowego, prócz pornografii, na serwer każdego dnia, o ósmej i siedemnastej.

I to właściwie tyle. Prowizorki mają to do siebie, że trwają wieki i ratują Wam odbytnice za każdym razem, gdy napoicie laptopa kawą albo ktoś pożyczy go od Was w ciemnej alei, argumentując to nadmiarem ostrych narzędzi i bliskości gardła. Jeżeli jesteście zasobni w miejsce na dysku, to możecie przeprowadzić drobną modyfikację.

Logujemy się na backupEmila@example.com, odpalamy edytor i piszemy:

1
2
3
4

#!/bin/bash
dateString=`date +"%y%m%d"`
cp -r snapshot $dateString
find . -mtime +8 -delete

Potem:

%chmod u+x copySnapshot.sh
%crontab -e
00 0 * * * /home/backupEmila/copySnapshot.sh

Utworzy Wam to na zdalnym systemie katalog z zamrożoną kopią z danego dnia. Ostatnia linijka będzie kasowała dane starsze niż 8 dni. Dzięki temu macie tydzień historii zmian w systemie i administratora, który chce Wam wyciągnąć nerkę przez gardło. Jeżeli nie macie zdalnego serwera, na który moglibyście wrzucić takie ilości danych, możecie zawsze polegać na zewnętrznym dysku, pominąć kawałek o generowaniu kluczy i zmienić ścieżki z backupEmil@example.com:/path na /path do punktu montowania dysku.

W następnym odcinku będziemy zrzucać dane z rozmaitych serwerów w sposób, który nie jest tak młotkowy, jak ten.

Kiedy widziałem jak przed bramą ustawia się coraz więcej i więcej ludzi, pomyślałem do siebie: “Oto cholernie oddani artyści i amatorzy. Jest sobota, jest ósma ileśtam, jest zimno i będzie zimno przez kilka następnych godzin w nieogrzewanych salach zakładu ciepłowniczego. A oni i tak stoją i czekają”. Potem przypomniałem sobie o darmowym bufecie, darmowej whisky i sytuacji ekonomicznej Łodzi, oraz że sam tam jestem, bez aparatu. Zagryzając bułkę, pojąłem trochę ich motywy.

Trzeciego października roku 2009 firma Allegro wpuściło nas do opuszczonych budynków Elektrociepłowni 1 w Łodzi. Była to druga część cyklicznej imprezy o wszystko mówiącej nazwie “Pleneria“.

Nie jestem fotografem i nigdy nie będę. Moja idiot-kamera zepsuła się tego lata, pozbawiając mnie możliwości wyrażania się na Naszej Klasie przez zachody słońca i jelenie na rykowisku. Na Plenerię uzbroiłem się więc w paczkę papierosów, notatnik i świetne samopoczucie.

Mam słabość do wielkich hal pachnących smarem, przełączników, zaworów, styczników i przewodów w oplocie o grubości łydki. Chodziłem więc za grupką przyjaciół i z rozmarzeniem przypominałem sobie pracę i praktyki wśród warkotu silników, bluźnierstw przełożonych oraz kawę Inka. Nieuważna osoba (najczęściej [Piotr](http://piotrpotera.eu[/ref] mogła nadziać się na mnie, gdy przeglądam rozrzucone na biurku magazyniera, który wyszedł na piętnastoletnią przerwę papierosową, bezpieczniki topikowe. Musiał wtedy wysłuchać, jak działają, o zagrożeniach pożarowych i najsłabszym punkcie w obwodzie.

Ciągnie wilka do lasu, a elektryka do szeregu transformatorów, jeśli nie zdjął metalowych rzeczy, jak radziła tabliczka.

Gracze chodzący po budynku bez problemu odkryliby elementy scenografii ze znanych tytułów. Dwa narzuciły nam się od razu. Half-Life 2 i Left4Dead. Stojąc na jednej z ramp czekaliśmy chwilę na Ojca Gregory’ego, który zrzuci nam strzelbę. Niestety, nadzieje były płonne.

Jest coś w takich wielkich, opuszczonych budynkach. Ludzie automatycznie zniżają głos i chodzą powoli. Czujesz, że naruszasz spokój martwych maszyn. Wszędzie leżą dowody byłego życia pompy, wyprute flaki stacji przekaźnikowych, wióry po nieistniejących już tokarkach.

Spacerując i zaglądając w różne miejsca znaleźliśmy ketchup, majonez, butelkę wody mineralnej dopitej tylko do połowy, tani kryminał z serii “Ewa zgłasza się”, ukryte w jednej z szafek butelki po wódce różnej jakości, magazyn dla mężczyzn “Pan”, zakłady przyjmowane na mecz reprezentacji Polski zapisane kredą na szafce i jogurt, którego termin ważności skończył się wraz ze śmiercą Stalina.

Uderzyła mnie jeszcze jedna rzecz. Każdego, kto wpisuje sobie na wizytówce “juzability ekspert”, powinno się przegonić po tych miejscach i pokazać, co znaczy to słowo. Bo nie chodzi o to, żeby wyglądało jak produkt Apple, nie chodzi o to, żeby użyć dobrej czcionki i obecnie modnej wtyczki do jQuery. “Juzability” to coś, czego samozwańczy eksperci mogliby się nauczyć od ludzi projektujących taką fabrykę.

Kolory pozwalające stwierdzić, która gałka kontroluje którą maszynę, przełączniki, których nie wciśniesz przez przypadek, jasne opisy, UI konsolety odpowiada fizycznemu rozkładowi instalacji elektrycznej. Zero efekciarstwa.

Czas na sedno tego wypadu. Zdjęcia porwane autorom przy użyciu przemocy. Znaczy, że nie mogli niczego poprawić w PS-ie.

(Wyjątkowo, ze względu na liczbę obrazków, notatka została podzielona na dwie części. Zdjęcia dostępne po kliknięciu “read more”, “dalej” czy jak tam Wasz klient RSS to wyświetla.)

Dziękuję Eri, Irze Potera, Aleksandrze Korszuń, Stanisławowi Osińskiemu i Marcinowi Staniszewskiemu za udostępnienie fotografii.

Google Wave! Google Wave! Google Wave! ¹

Moje prywatne kryterium podziału technologii:

1. Technologia ułatwiająca życie (guzik “wyłącz”)
2. Technologia utrudniająca życie (komunikat “Czy jesteś pewien?” przed napełnieniem poduszek powietrznych)
3. Technologia dla technologii (onanizm technologiczny)

Google Wave zmusza mnie do dodania czwartego punktu: “Wszystkie odpowiedzi są prawdziwe”.

Dwóch Australijczyków ² pobierających pensję u nowego, wielkiego brata, nudziło się. Najbliższy sąsiad był cztery dni drogi od ich domu, więc klasyczna kłótnia o to, czyje liście leżą na podjeździe i kto ma je zgarnąć, była niemożliwa. Zresztą w Australii nie ma drzew. Siedząc tak i siorbiąc piwo (“Why is Australian beer like sex in a canoe?” “Because they’re both fucking close to water.”) wpadli na pomysł. Gdyby połączyć GMaila, GTalka, Wiki, wątkowanie, GMaps, w ogóle G* w jeden pakiet!

Powiedzieć, że Wave jest dobry z tego powodu, że łączy w sobie wiele produktów Google to tak jak powiedzieć, że seks analny jest dobry, bo działa dla każdej z płci. Prawda, ale nie bardzo.

Do rzeczy. Podstawową jednostką komunikacji w nowej zabawce wielkiego G. jest Wave, czyli fala. Nazwa wprost idealna, do czego dojdziemy. Jedna fala to zbiór tekstów ułożonych w wątki, załączników (obrazki, dokumenty) i wtyczek (przykładowo mapy lub wyniki wyszukiwania). Każdy z użytkowników dodanych do fali może edytować zarówno swoje jak i cudze teksty.

Przykładowy usecase: Hania pisze Ci falkę (myśl: zaczyna pojedynczą wiadomością tekstową) o nowym produkcie. Odpowiadasz jej wklejając wtyczkę do Google Maps z dokładnym miejscem, gdzie może Cię pocałować. Do listy dodany zostaje Janusz, mistrz marketingu, absolwent MBA-via-Internet. Edytuje on wpis Hani uzupełniając go o ważne zwroty, “synergia”, “wertykalna integracja”, “kompleksowe rozwiązania dla biznesu”, “B2B i B2C”. Teraz Ty edytujesz swój wpis dodając obrazkowy komentarz.

Zirytowany Janusz dodaje szesnaście osób z działu sprzedaży. Wszyscy zaczynają pracować nad pierwszym tekstem i dodatkowo tworzą nowe wpisy, w których dyskutują o tym, dlaczego jesteś małpą.

Dochodzimy do najlepszego. Wszystkie te aktualizacje widzisz na żywo. Widzisz każdą literówkę, każdą zmianę. W czasie rzeczywistym. Magia słownika ortograficznego wbudowanego w przeglądarkę pryska jak mydlana bańka, gdy na Twoich oczach kolega z firmy iteruje po słowie “żółw” przechodząc przez “rzułf” i “żułwy”.

Jeszcze kilka dni temu mogłeś marudzić, że ludzie cytują wiadomość e-mail z góry i psują logikę wypowiedzi. Już dziś Twoi znajomi mogą dopisywać wiadomości z boku, edytować je, edytować Twoje wiadomości. Będziesz miał przyjemność dostać oczopląsuśledząc 17 kolorowych tagów z imieniem edytującego walczących o kawałek tekstu.

Możesz mieć szczęście i zostać dodanym do fali, gdy pierwsza banda kreatywnych uspokoiła się już i poszła sączyć swoje latte. Pozostaje Ci tylko stwierdzić, kto napisał co. Nie martw się! Nie jest tak, że masz jakieś osobne e-maile z From:, masz za to suwak, pozwalający się przemieszczać w czasie po dokumencie. Widzisz więc zmiany nanoszone przez współfalowców. Teraz wyobraź sobie kilkumiesięczny dokument z historią ośmiu tysięcy edycji. Bosko?

Google Wave to w moich oczach Google Docs z ADHD. Oczywiście mówi to facet, który część e-maili pisze w edytorze tekstowym i spędza jakiś tam czas nad redakcją wiadomości. Fala to odpowiedź na dalszą wulgaryzację komunikacji międzyludzkiej. Zupka chińska dań. Z czego wynika, że popularność tego produktu będzie wielka i sam niejednokrotnie z niej skorzystam.

Dziękuję Marcinowi Jagodzińskiemu za wspólne testy. Pewnie kosztowało to utratę szacunku u każdej ze stron, ale wszystko dla czytelników!

Czemu “fala” jest słuszną nazwą dla jednostki komunikacji w Google Wave?

1. Fala, zjawisko przemocy starszych (edytujących dokument wcześniej) nad młodszymi.
2. Fala, masa wody zalewająca frajerów. Fajni ludzie potrafią surfować.

PS. Nie, nie mam już zaproszeń. Rozeszły się.

1. pozycjonuje się żeby zarabiać na blożku ↩
2. Australia to ten kraj, na który zesłano brytyjskich więźniów. Nie ten drugi z Europy, co dał nam Adolfa Hitlera ↩

([Czytanie jest dla moronów. Chcę do warezów, teraz!](http://bronikowski.com/upload/bronikowski.com-marnowaniemiejsca-00.zip[/ref]

Demoscena to prawdziwa studnia talentów. W trzech czwartych jest pusta, nadaje się do spożycia po przegotowaniu, czasem uda się trafić na prawdziwą źródlaną ekstazę.

Ostatnio poczułem się wybitnie zmęczony muzyką, której słucham. Postanowiłem dokonać chwilowej zmiany z “aby zagrać ten utwór potrzeba trzynastu osób, najlepiej po szkole muzycznej” na “niech mi Pan tu pieprznie basem tak płaskim, że niemalże przypomina wykres aktywności mózgu przeciętnego wklejacza zaklęć co znikną Śledzika”.

Rzuciłem się więc na archiwalne płyty i wygrzebałem starą kolekcję modułów. Na wstępie kilka słów o tym czym jest w ogóle moduł.

Scena komputerowa przez długi czas rozwijała się na komputerach, które miały ograniczone możliwości sprzętowe. Pięćdziesiąt megaherców, cztery kanały, osiem bitów rozdzielczości sampla, kilka megabajtów pamięci. Muzyk nie mógł po prostu dać koderowi swojego najnowszego numeru na dwa klawisze Casio wypalonych na płycie CD. Moduły muzyczne składają się z sampli (instrumentów) i patternów, na których umieszcza się ich wywołania. Każde wywołanie sampla może zawierać dodatkowy rozkaz modyfikujący brzmienie, zmieniający tempo całego utworu, czy nawet przemieszczania się między częściami utworu.

Zobacz: jedno wideo warte jest trzech blognotek.

Dzięki temu kilkuminutowy utwór siedzący w 64k intrze nie zajmował więcej niż 8-12 kilobajtów. Dodatkowo, dzięki odpowiednim rozkazom nie modyfikującym brzmienia, można było synchronizować efekty z muzyką.

Należy też wspomnieć o trackerach, które nie używały w ogóle sampli. Podstawowymi instrumentami były tam obwiednie (piłokształtna, prostokątna, sinusoida), które modyfikowano przy pomocy podstawowych parametrów (narastanie, opadanie, podtrzymanie, odcięcie, częstotliwość) uzyskując brzęczenie znane i kochane przez wszystkich posiadaczy Commodore 64.

Zobacz: buczący AHX.

Z modułami jest jeden problem: laikowi ciężko będzie ich wygodnie posłuchać. Jest trochę oprogramowania, które radzi sobie z większością formatów na tyle dobrze, żeby nie trzeba było odpalać Amigi, ale nie widziałem jeszcze przenośnego urządzenia, które zagrałoby coś z mojej kolekcji. Postanowiłem więc zużyć trochę niedzieli na przekonwertowanie kilku utworów do .mp3 — od razu ostrzegam, że nie udało mi się uzyskać genialnych efektów. Czasem jest to wina materiału (jakość sampli), czasem moja. W każdym razie nie macie co kręcić nosem na darmową muzyczkę, prawda? Duża szansa, że to pierwsze legalne pliki .mp3 jakie macie!

Marnowanie miejsca: #00

Pobierz album

1. Alien 2 (part 1, part 2) — Muffler/Scoopex\^Haujobb
2. Before Another — Muffler/Scoopex\^Haujobb
3. C42 Powa — niemampojęciakto
4. Circle — niemampojęciakto
5. Death Trance — X-Ceed/Endzeit\^Flopi
6. Decree — XBall\^Decree
7. Delicate — Zayka\^Plastic
8. Encore — niemampojęciakto
9. Ever Never Forever — Revisq\^Monar
10. [Iso]lation — XBall\^Decree
11. Klone — Muffler/Scoopex\^Haujobb
12. Metalic Rain — Revisq\^Monar
13. One Day — Muffler/Scoopex\^Haujobb
14. Raybonf — Bay T.\^Loveboat
15. Under The Road — MIM/Hybrida\^Moons
16. Zdzisława2: Zdzisława Walczy z Pszczołami — MIM/Hybrida\^Moons
17. Zejście Mode — Jimmy Blunt\^Monar
18. Zomming — X-Ceed/Endzeit\^Flopi

PS. Miłe złego początki. W ostatniej fazie Audiacity uwaliło znacząco jakość niektórych utworów, a w bloku padł prąd. Pcham 100MiB przez modem HDSPA. Docencie moje oddanie blogerskiej sprawie!!1

Seriale telewizyjne? Komputer. Filmy? Komputer. Muzyka? Komputer i przenośny odtwarzacz. Listy? Komputer. Wszystko zdigitalizowane. Są oczywiście linie oporu. Moja Babcia nadal ogląda “Modę na sukces” przy pomocy telewizora o mniejszej przekątnej ekranu niż mój monitor, miłośnicy trzasków bronią swoich rozpłaszczonych kawałków winylu jak niepodległości i nie przetłumaczysz im, że żyją w błędzie. Opór przed życiem w cyfrowej rzeczywistości stawiają głównie ludzie starsi, którzy nie potrafią zrozumieć elektronicznych wyścigów zbrojeń i ci, którzy zajmują jakąś ideologiczną pozycję, gdzie przykazaniem wiary jest zdanie “analogowo jest lepiej”. ¹

Ostatnim medium, którego nie konsumuje się globalnie przy pomocy krzemu, jest słowo pisane. Książki, dokładniej. Bez względu na to jak wygodne jest Twoje krzesło, jak idealny jest Twój monitor i jak bardzo wytrzymały jesteś na ból pleców, czytanie z ekranu komputera czy też “spryćfonu” ² jest doświadczeniem kruszącym naszą niezachwianą wiarę w przewagę komputerów nad wszystkim innym.

Producenci zauważyli, że czytanie jest nieodłączną częścią życia większości radykalnych gadżeciarzy. Po pierwsze musimy czytać od cholery nowinek, bo być do tyłu to wstyd w naszym klanie, po drugie musimy czytać góry dokumentacji technicznej, książek o tym, jak lepiej wypaść na s/Blipie/Twitterze, żeby zarobić kupę kasy, którą możemy wydać na bateryjne ustrojstwa, po trzecie, jesteśmy dużo mądrzejsi niż przeciętny mieszkaniec naszej planety, dlatego czytamy też dla frajdy.

Na rynku zaczęły się pojawiać pierwsze czytniki dokumentów elektronicznych, zwane po anglosasku e-books readers. Tak jak w przypadku pierwszych PDA, zegarków z telefonem i samolotów, społeczność konsumentów wydała piska zachwytu, by natychmiast zapomnieć o produktach, które zupełnie nie spełniły pokładanych w nich oczekiwań. ³

No dobra, podsumowując ten głupi wstęp, dostałem czytniczek książeczek i powiem, co ja o tym wszystkim myślę.

Czytnik iLiad posiada wyświetlacz o rozmiarach 124x152mm, szesnaście odcieni szarości, rozdzielczość 768x1024 w 160DPI, procesor XScale taktowany 400Mhz, 64 MiB pamięci RAM, 256MiB pamięci masowej. Dostępne są złącza kart CF i MMC, port USB, złącze RJ-45 i WiFi B/G. Waży mniej niż pół kilo i jest czarny. Urządzenie napędza Linux i własnościowe rozwiązania producenta. “Na papierze” ⁴ urządzenie wygląda wręcz genialnie.

Przegrałem większość plików PDF będących w mojej kolekcji i włożyłem kluczyk w port USB. Dwa wciśnięcia później przeglądałem pierwszy dokument. Po trzech minutach odłożyłem czytnik, podszedłem do stojącego na biurku mikrofonu i zakrzyknąłem “Szkoooooda, że Państwo tego nie widzą”. Bo rzeczywiście czytać o eInk to jedno, a zobaczyć taki wyświetlacz w działaniu to coś zupełnie innego. Dobrze poskładany PDF (czyli w większości nie te, które są dostępne (czy może od dziś: były dostępne) na The Pirate Bay) wygląda jak wydrukowany na laserowej drukarce.

Największe wrażenie wywarła na mnie krótka lektura na balkonie, w pełnym świetle. Każdy, kto próbował czytać z ekranu LCD (matowy czy błyszczący, bez różnicy) wie, że to praktycznie niemożliwe. eInk, który nie ma własnego podświetlania, wygląda jeszcze lepiej. Nie ma jednak róży bez nawozu. Odświeżanie ekranu jest widoczne i wywołuje u ludzi, którym demonstrowałem działanie, negatywne emocje. I agresję. I że ich Mak tak nie muli, jak przekłada strony. Uczucie irytacji na odświeżający się tekst mija, kiedy zamiast demonstrować kilka dokumentów na szybko zaczynamy na serio czytać. Jeżeli przeszkadza ci chwilowy brak tekstu na wyświetlaczu to wiem jak bardzo frustruje cię, że nie możesz czytać podczas przekładania strony analogowej książki.

Od piątku przeczytałem prawie dwie książki, mały stosik dokumentacji i trzy komiksy. Mogę tylko narzekać na to, że dzięki fizycznemu podobieństwu do książki nie mogę za długo czytać w łóżku, bo nigdy nie udało mi się znaleźć wygodnej pozycji. Gdybym przerwał recenzję w tym momencie, moglibyście pomyśleć, że taki e-book reader jest najlepszym wynalazkiem od czasu seksu i muzyki. Niestety.

To jest tak, idziecie na mecz swojej ulubionej drużyny. Jest piękny, sobotni dzień. Mecz odbywa się przy świetnej oprawie kibiców, a wasi strzelają siedem bramek w derbach. I wszystko byłoby super, gdyby to nie był baraż o utrzymanie się w B-klasie. Skoro jest tak dobrze, to czemu jest tak źle?

Wpierw podsumowanie: oprogramowanie jest chujowe. Chujowe, nie złe. Złe oprogramowanie wchodzi czasem w drogę. Chujowe snuje się po systemie z misją “co by tu jeszcze spieprzyć”. No więc mamy dwa porty na karty flash. Nie działają. Nie wiem, czy karta jest w złym formacie, czy może port jest sprzętowo uwalony. System nie raczy się odezwać i mnie poinformować. Dalej mamy WiFi. WiFi podobno służy do aktualizacji oprogramowania i synchronizacji z lokalnym katalogiem Samby, na którym trzymamy nasze dokumenty. Zgadliście: nie ma takiego zaklęcia, kombinacji klawiszy, bluźnierstwa i modyfikacji smb.conf, które ożywiłoby tę funkcję. Ale mamy USB, tak? USB działa, oczywiście, w jedną stronę. Możesz wetknąć w nie USB-Key czy też kartę SD przez przelotkę. Podłączenie do komputera skutkuje dokładnie niczym. Szczerze mówiąc, nie spodziewałem się tego po krzemie, który napędza Linux. Po bliższej inspekcji zasilacza okazało się… że ma on wtyczki USB i RJ-45. Tak, podłączamy urządzenie do komputera przez zasilacz (który musi być podłączony do prądu), do tego dorzucamy okropny kawałek oprogramowania zawierający “sterownik” i międzymordzie umożliwiające zarządzanie treścią na wewnętrznym dysku iLiada.

Działa jak wygląda, wygląda jak działa.

Zapomnijcie o wsparciu dla OS X, zapomnijcie o Linuksie.

Zwolennicy komputerów z nagryzionym owocem mają w jednym rację: kupując urządzenie przeznaczone dla Kowalskiego nie można spieprzyć nawet jednego detalu. Co z tego, że mam w ręku zabawkę uzbrojoną w tę całą technologię, skoro przegranie nowej książki zajmuje mi do 10 minut (reset do Windowsa, odmontowanie jednego z dysków w serwerze, bo tylko tam mam odpowiedni kabel USB, odłączenie laptopa, podłączenie zasilacza, podłączenie zasilacza od iLiada, odpalenie oprogramowania, przeklikanie się przez okropny system menu, rozmontowanie konstrukcji, podłączenie dysku do serwera, zamontowanie dysku, reset). Zwykle po takiej zabawie jestem zbyt zmęczony i zirytowany, by czytać.

Jedną z najczęściej reklamowanych funkcji produktu iReksa jest możliwość robienia notatek w czytanych dokumentach. Urocze to. Mogę dorysowywać wąsy wszystkim postaciom z komiksów. Najmniej reklamowaną funkcją jest brak metody rozsądnego skalowania dokumentu. O ile da się od biedy przeżyć dokumenty stricte tekstowe, to kłaki idzie wyrywać przy publikacjach gazetowo-tygodnikowych. Strona PDF, która jest poskładana pod kątem wydruku, wyświetla się na całym obszarze wyświetlacza. Kartka A4 w 160DPI przy 124mm jest nadal czytelna, ale szybciej do końca wyłysieję, niż będę ślepił w takie pchełki. Przy zwłoczności technologii w której wykonano wyświetlacz, nie ma co marzyć o manualnym powiększaniu i przesuwani fragmentów.

No więc?

Osobiście nigdy nie kupiłbym czytnika iLiad firmy iRex. Czy kupię czytnik innej firmy? To właściwie przesądzone, przy ilości informacji, które konsumuję, tak rozrywkowo jak i zawodowo. Gadżet z eInkiem wydaje się być w przyszłości nieodłącznym wyposażeniem każdej toalety. iLiad jest po prostu jednym z tych produktów, które rozwijający rynek musi wydać. Przy cenie sięgającej prawie 600 Euro zakup go traktuję w kategoriach nieszkodliwego uzależnienia od nowinek. W tej chwili na rynku znajdują się dwa inne czytniki, o których czytałem dużo dobrego: Kindle i Sony e-book reader. Jeżeli naprawdę musisz.

Już zupełnie na koniec: w Polsce nie ma wielu legalnych źródeł elektronicznej prozy. Podobnie jak w przypadku pierwszych podrygów cyfrowych wydawców muzyki, sklepy oferują wszystko przybite DRM-em do podłogi, żebyś przypadkiem nie pożyczył gazety czy książki. Przejdzie im za jakiś czas.

1. To ci sami, którzy kupują “ekologiczne jajka od kurek”. Bierzesz jajka ze sklepu i patykiem rozprowadzasz po nich łajno. Ekologiczne. ↩
2. Smartphone ↩
3. były to gnioty czy też genialne pomysły wyprzedzające technologiczne możliwości epoki? ↩
4. hahaha, na papierze. Czytnik e-booków. Haha. ↩

Anime pulse, Manga Pulse

Kanał RSS. Strona.

Tego się pewnie nie spodziewaliście. Podcast o anime i mandze z “anime” i “manga” w tytule. Nowinki, recenzje i relacje z Japonii, w której mieszka i pracuje Ichigo, jeden z załogantów audycji.

Raz w tygodniu dostajemy dwa podcasty, jeden o komiksach, drugi o animacji. Obie edycje składają się z nowinek, recenzji i słownych utarczek obsługi mikrofonów.

Cztery mikrofony na pięć. Bluźnią.

Common Sense, Hardcore History

Kanał RSS Common Sense. Kanał RSS Hardcore History. Strona.

Dan Carlin to facet z ciepłym, radiowym głosem. O szybkości karabinu maszynowego. Kiedyś dziennikarz, dziś podcaster. Prowadzi dwie audycje, jedną o polityce (Carlin jest wielkim przeciwnikiem dwupartyjnego systemu politycznego instniejącego w Stanach Zjednoczonych) i świecie w ogóle, drugi historyczny.

Program polityczny można sobie odpuścić,  niewiele osób jest na serio zainteresowanych niuansami z salonów nowego Wielkiego Brata. Podcast historyczny jest zdecydowanie audycją, którą każdy słuchacz podcastów powinien zaliczyć. Ilość pracy, którą Dan wkłada w jeden odcinek HH jest wręcz powalająca, a praca ta w połączeniu z talentem oratoryjnym powoduje, że spędzam dwie godziny słuchając o konflikcie na Osterfront i nie odczuwam znużenia. A historia nigdy nie była moją miłością.

Pięć mikrofonów. Puszczać młodzieży.

Double Feature

Kanał RSS. Strona.

Dwa filmy, jedna audycja. Siedzi sobie Eric z Michellem, gadają o filmach. Zajmująco gadają, choć nie zawsze na temat filmów, które wybrali. Podcast zamknął właśnie pierwszy sezon i przygotowuje się na lekką zmianę formuły, aby to uczcić nagrano odcinek o dwóch filmach, które leżą na dwóch końcach spektrum kinematografii: “Tank Girl / Shindler’s List“.

Pięć mikrofonów. Bluźnią i złorzeczą bogom i świętościom.

Engadget podcast

Kanał RSS. Strona.

Autorzy popularnego bloga o gadżetach podsumowują wydarzenia tygodnia i toczą słowne spory o typy wyświetlaczy, czy Nokia skończyła się na czarnym albumie. Rzeczy ważkie dla ludzi noszących spodnie. Wróć, emancypacja. Dla ludzi nie noszących nigdy sukienek. Wróć, Szkoci i pasterze kościoła rzymskiego.  Po prostu ważne.

Cztery mikrofony, bo ostatnio ciągle o tych telefonach gadają, aż się chce wyjść z kina. Nie bluźnią. Młodzieży nie puszczać, bo załapią bakcyla.

Hijink Ensue

Kanał RSS. Strona.

O HE pisałem już przy okazji listy ulubionych komiksów i podając przykład rzeczy, na które wydaje swoje pieniądze (i czemu nie na gazety). Audycja ma teoretycznie standardową formę (nowinki z Internetu, mailsack, czyli listy od czytelników, Fancy Bastards Book Club i tak dalej) ale najlepiej wychodzi im wolna amerykanka.

Od trzech mikrofonów do sześciu (sześć przyznaję za wolną amerykankę: jak Predator dzwonił do działu technicznego w Indiach bo mu się komputer w kostiumie zepsuł, ale rant Osamy Bin Ladena na temat VHS), dodatkową premią są organizowane co jakiś czas “Shitty Movie Nights”.

Overthinking It

Kanał RSS. Strona.

Podtytuł podcastu “lustrujemy kulturę popularną w sposób na który pewnie nie zasługuje” prawdopodobnie mówi wszystko. Prowadzący składają się w większości z absolwentów kierunków humanistycznych szacownych uniwersytetów USA. Wyposażeni w długie wyrazy, wiedzę o historii literatury i muzyki potrafią wyciągnąć z najgłupszego filmu najbardziej nieoczekiwane wnioski.

Bo na przykład, kto z Was zadał sobie pytanie “Czy Optimus Prime może zamienić się w Vishnu“? Czy też sprawy bardziej na czasie ze względu na niedawny pogrzebowy show “Jak przeżyć thriller“.

Nikt nie wkłada tyle cykli mózgu w rozmyślanie o popkulturze.

Pięć mikrofonów. Nie bluźnią. Dobra, czasem im się wyrwie jakaś “dupa”.

Jeff and Casey Show

Kanał RSS sezonu drugiego. Sezon pierwszy. Strona.

OMG! OMG! OMG! WRÓCILI!

Przepraszam za ten wybuch fanboizmu. Tworząc listę do tej notki zatrzymałem się na chwilę nad Jeff and Casey Show i westchnąłem. Pierwszy sezon zakończył się jakiś czas temu, chłopcy się tak komuś spodobali, że podpisali umowę na przeniesienie audycji do jakiegoś radia. Jak to bywa w życiu umowa wybuchła im w twarz, a legalne zobowiązania nie pozwoliły im rozpocząć drugiego sezonu.

I wrócili. Nie wiem jeszcze jak to się udało, ale się udało. Drugi sezon ma już osiem epizodów. Yay!

Podcast prowadzony jest przez dwóch programistów firmy Mollyrocket. Trafiłem na niego przypadkiem, gdy ktoś podlinkował mi ten oto wycinek jednego z odcinków, rant o Visual Studio.

Obowiązkowo.

Sześć mikrofonów na pięć. Bluźnią.

Zapraszamy na drugą stronę, do Byte i jego listy. Możecie też zobaczyć moją pierwszą listę jeżeli ta dwuczęściowa edycja nie zadowoliła Was do końca.